تا زمانیکه پژوهش شغل نباشد نمی‌توان از ظرفیت دانشجویان دکتری بهره برد

سیدعلی موسوی، پژوهشگر برتر دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا در انتقاد به مقاله محوری فعالیت های پژوهشی دانشگاه ها گفت: بسیاری از پژوهشگران نسبت به وضعیت بهره برداری از مقالات انتقاد دارند که باید این شرایط بهبود یابد تا با کیفیت سطح مقالات در راستای نیازسنجی و رفع مشکلات کشور قدم برداریم.  

وی افزود: برخی استادان و دانشجویان دکتری به نوشتن و چاپ مقالات اعتقاد دارند که از نظر برخی پژوهشگران پرداختن صرف به این موضوع خیلی صحیح نیست؛ چرا  که بحث چاپ مقالات در مجلات با ضریب ترتیب بالا نقش پررنگی در افزایش اعتبار و رتبه علمی دانشگاه های معتبر کشور در سطح بین المللی دارد.

** تقویت دیپلماسی علمی در راستای اهمیت به مقاله نویسی     

پژوهشگر برتر جوان در حوزه انرژی های تجدیدپذیر در سطح کشور تصریح کرد: روند کاهش مقاله نویسی نمی تواند راهکار درستی باشد، بلکه مقاله نویسی باعث تقویت دیپلماسی علمی و ارتباط بهتر پژوهشگران کشور با کشورهای توسعه یافته می شود.

** گره کور ارتباط صنعت با دانشگاه؛ عاملی در جهت ضعف مسئله محوری   

موسوی ادامه داد: مسئله محوری شامل ارتباط صنعت با دانشگاه است که می تواند صنایعی مانند موسسات مربوط به نظام یعنی معاونت علمی ریاست جمهوری، دیوان محاسبات کشوری، مرکز پژوهش های مجلس و ... باشد که طی سالهای اخیر در این زمینه با مشکل مواجه بوده ایم و ضعف داشته ایم. 

پژوهشگر برتر دانشگاه تهران تاکید کرد: وزارت علوم در ۲ یا ۳ سال اخیر در راستای تاسیس سامانه های نان و ساجد به منظور اعلام نیاز و ثبت ایده گام برداشته و در این زمینه بستری فراهم شده تا پژوهشگران دانشگاهی، استادان راهنما و دانشجویان تحصیلات تکمیلی بتوانند ارتباطی با محیط بیرون از دانشگاه بگیرند و از نیازهای جامعه باخبر شوند، اما متاسفانه عملکرد این دو نظام تعریف شده به هیچ عنوان قابل قبول نبوده است. 

موسوی با بیان اینکه راهکار موفقیت آمیز از نظر کارشناسان این است که ارگان های مختلف کشور  به عنوان کانون ارتباط صنعت و جامعه با دانشگاه می توانند در قدم اول به صورت شفاف در سامانه نان و ساجد با اطلاع رسانی خوب اعلام نیاز کنند، تاکید کرد: خیلی از دانشگاهیان مانند اعضای هیئت علمی و دانشجویان از ایجاد این سامانه ها بی‌خبر هستند، در صورتی که پس از اطلاع از آن می توانند با تعریف گرنت پژوهشی و اعتبار پژوهشی با استادان راهنما ارتباط بگیرند و این موضوع برای دانشجویان خوب است.

** پروژه های تولیدی دانشگاه ها در راستای سامانه نان باشد  

وی تاکید کرد: دانشجویان کارشناسی و تحصیلات تکمیلی در محیط کاملا آکادمیک آموزش می بینند و نمی توانند خارج از فضای دانشگاه به صورت تجربی آموزشی کسب کنند، اما استفاده از سامانه نان می‌تواند بستر مناسبی باشد تا با اعلام نیاز صنایع، پروژهای تولیدی داخل دانشگاه بر مبنای رفع چالش های جامعه باشد.

پژوهشگر برتر دانشگاه تهران تاکید کرد: اگر پایان نامه ها و رساله های دکتری مسئله محور بوده و خروجی آنها به عنوان مقاله در مجلات معتبر چاپ شود می توانند تبدیل به رساله های نیاز محور شوند که در این زمینه جایگاه ویژه ای داریم. 

موسوی ادامه داد: اگر به پژوهشگران این اطمینان داده شود که قرار است خروجی فعالیت های پژوهشی آنها در کشورهای خارجی مورد استفاده قرار بگیرد، قطعا کیفیت مقالات هم به همان میزان افزایش می یابد. 

وی با اشاره به تاثیر افزایش میزان حقوق پژوهشگران و مسئله محوری دانشگاه ها گفت: ایران جزو معدود کشورهایی است که پژوهش در آن به عنوان شغل دیده نمی شود و دانشجویان دوره دکتری پس از ورود به محیط دانشگاه و پذیرفتن مسئولیت های دانشگاه نمی توانند تمام وقت خود را صرف پژوهش کنند و در مقابل استادان دکتری هم چنین انتظار بجایی را از دانشجویان خود دارند، اما تا زمانی که پژوهش را  شغل در نظر نگیریم، نمی توانیم از ظرفیت دانشجویان دکتری به خوبی استفاده کنیم. 

موسوی با بیان اینکه یکی از دلایل اصلی مهاجرت نخبگان و پژوهشگران برتر کشور بی تفاوتی نسبت به اهمیت و جایگاه پژوهش در کشور است، تاکید کرد: اگر وزارت علوم و دولت مشکلات اقتصادی و رفاهی دانشجویان دکتری را به نحو احسن برطرف کنند، می توانیم از مهاجرت نخبگان کشوری تا حد زیادی جلوگیری کنیم.

انتهای پیام/

نادیا عابد