نقش شرکت‌های دانش بنیان در صعود رتبه شاخص نوآوری

عبدالرضا نوروزی رییس اتحادیه صنایع لوح‌های فشرده ایران در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصاد خبرگزاری علم و فناوری آنا، درباره وضعیت شرکت‌های دانش بنیان در کشور خاطرنشان کرد: رتبه ایران بر اساس شاخص جهانی نوآوری در سال ۲۰۱۴ معادل ۱۲۰ بوده است، اما از آن سال به بعد ایران به استثنای سال ۲۰۲۰، توانسته جایگاه خود را به طور مستمر در میان کشور‌های مورد بررسی بهبود ببخشد؛ به طوری که رتبه‌اش در سال ۲۰۲۱ به ۶۰ ارتقا یافته و توانسته جایگاه خود را در سطح جهانی ۶۰ پله صعود کند.

۱۰ کشور برتر در عرصه نوآوری

وی افزود: طبق این پایش، سوئیس، سوئد، آمریکا، انگلستان، کره جنوبی، هلند، فنلاند، سنگاپور، دانمارک و آلمان، ۱۰ کشور برتر جهان در عرصه نوآوری هستند و ما در رده ۶۰ جهان، در کنار کشور‌هایی همچون برزیل، مغولستان، آفریقای جنوبی و بلاروس قرار گرفته‌ایم.

نقش شرکت‌های دانش بنیان در صعود رتبه شاخص نوآوری

نوروزی خاطرنشان کرد: البته این جایگاه نباید ناامیدمان کند، چرا که فعالیت‌های دانش‌بنیان ما تازه چند سالی است که رونق گرفته و به همین دلیل در سال ۲۰۲۱، بعد از هند، دومین اقتصاد برتر نوآور در منطقه آسیای مرکزی و جنوبی شده‌ایم. این بهبود رتبه، اثربخشی سیاست‌های علمی و فناوری کشور طی سال‌های اخیر را به وضوح نشان می‌دهد و اینکه شرکت‌های دانش بنیان با نوآوری‌های به کار برده شده در تولید محصولاتشان تأثیر زیادی در صعود رتبه شاخص نوآوری داشته‌اند. در این بین می‌توان شرکت‌های موفقی در حوزه بهداشت و داروسازی و صنعت را نام برد.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: اشتغالزایی برای فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها در مقاطع بالاتر است؛ بر اساس آخرین آمار، بیکاری در مقاطع ارشد و دکترا به حدود ۳۰ درصد می‌رسد چراکه در صنایع دانش‌بنیان بحث تحقیق و توسعه مطرح است و این تغییر رویکرد نیاز به افراد تحصیل کرده دارد.

وی افزود: سطح بیکاری در قشر تکنسین و کارگری نسبتاً پایین و در حدود ۱۲ درصد است؛ صنایع ما غالباً مونتاژ کار بوده و مبتنی بر تحقیق و توسعه نیستند و عمدتاً ماشین آلات آن‌ها وارداتی بوده از این رو میزان بیکاری در این قشر پایین است.

منابع جدید به صندوق نوآوری و شکوفایی تزریق نشده است

رییس اتحادیه صنایع لوح‌های فشرده ایران عنوان کرد: اصلی‌ترین منبع تأمین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان صندوق نوآوری و شکوفایی است. ۸ سال قبل که حدود هزار شرکت دانش بنیان وجود داشت این صندوق ۳ هزار میلیارد تومان سرمایه داشت و هنوز هم برای حدود ۶۶۰۰ شرکت دانش بنیان با همین سرمایه فعالیت می‌کند و منابع جدیدی تزریق نشده است در حالی که شرکت‌ها بزرگ شدند و نیاز به تأمین مالی سرمایه در گردش بزرگ‌تری دارند.

حمایت حاکمیت از دانش‌بنیان‌ها به حمایت‌های جدی‌تر بدل شود

نوروزی عنوان کرد: رویکرد حاکمیت در حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان باید از حمایت مالی به حمایت‌های بسیار جدی‌تری نظیر الزام شرکای خارجی مشتاق به سرمایه‌گذاری در ایران به انجام فعالیت‌های مشترک با مجموعه‌های دانش‌بنیان معطوف شود.

وی ادامه داد: این رویکرد و الزام شرکای خارجی مشتاق به سرمایه‌گذاری در ایران به انجام فعالیت‌های مشترک با مجموعه‌های دانش‌بنیان، مزایای بسیاری نظیر رشد شرکت‌های مستعد به‌منظور حضور در بازار‌های جهانی، انتقال تکنولوژی به معنای واقعی، ایجاد شرکت‌هایی در قد و قامت شرکت‌های بین‌المللی بزرگ و از همه مهم‌تر تربیت نیروی انسانی متخصص با تجربه بین‌المللی که منجر به تولید ثروت فراتر از استاندارد‌های تعریف شده داخلی می‌شود را داشته و در نهایت رشد تولید ناخالص ملی و ده‌ها شاخص اقتصادی را در پی خواهد داشت.

ضرورت کوتاه شدن پروسه اخذ مجوز تولید

رییس اتحادیه صنایع لوح‌های فشرده ایران عنوان کرد: در نهایت دولت در مواردی مانند کوتاه شدن پروسه اخذ مجوز تولید، افزایش فرایند‌های نظارتی، ریسک سرمایه‌گذاری و روند فرسایشی تأسیس شرکت، آگاهی بخشی ترس محققان از ورود به عرصه پر پیچ و خم دانش‌بنیان شدن می‌تواند اقدامات مثمرثمری را انجام دهد.