کلیات سند ملی ترویج خواندن در شورای فرهنگ عمومی به تصویب رسید

به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، هشتصد و دومین جلسه شورای فرهنگ عمومی با حضور اعضای حقوقی و حقیقی در سالن غدیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.

مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این جلسه با توضیح اهداف نگارش سند ملی ترویج خواندن گفت: در بحث مطالعه و خواندن، دو سند مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۸۹ و شورای فرهنگ عمومی در سال ۱۳۹۶، داشتیم که متاسفانه هیچ یک از این دو سند اجرایی نشد. سند «نهضت مطالعه مفید» کمی بیش از یک سال اجرا و سپس متوقف شد و سند «ترویج فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی» به علت اشکالاتی که داشت، هرگز اجرا نشد.

وی افزود: با توجه به تغییر مسئله مطالعه به خواندن و تغییر نظام موضوع در داخل و خارج از کشور، با جمع‌بندی و بررسی نقد‌های وارده به دو سند قبلی، پیشنهادهای‌مان را در قالب «سند ملی ترویج خواندن» ارائه کرده‌ایم. در این سند تلاش شد تکالیفی قابل تحقق در نظر بگیریم. پیشنهاد‌های این سند برای دستگاه‌ها بخشی از اهداف و وظایف در نظر گرفته شده است.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: فضایی که از مسئله مطالعه در جامعه ارائه می‌شود، فضایی واقعی نیست. آن‌قدر‌ها که می‌گویند کتاب نخوان نیستیم و این گزاره درست نیست.

وی با اشاره به اشکالات وارد بر سند نهضت مطالعه مفید افزود: مهم‌ترین اشکال، غیرقابل تحقق بودن این سند بود. تقلیل امر خواندن به مطالعه به‌عنوان یک کنش فردی باهدف یادگیری، توجه نکردن به عادات خواندن و ذائقه‌های ایرانی، رویکرد تشکیلاتی و غیرعملیاتی و نگاه نکردن فرایندی به مسئله، از دیگر اشکالات سند نهضت مطالعه مفید بود.

رمضانی گفت: سند ترویج فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی نیز، سند پُر ایرادی بود. این سند سال ۱۳۹۶ تصویب شد که کار کارشناسی زیادی بر روی آن صورت نگرفت. تقلیل خواندن به کتاب‌خوانی و تقلیل مواد خواندنی فقط به کتاب، نداشتن انسجام در راهبرد‌ها و تداخل در اهداف و یکدست نبودن در اقدامات از مهم‌ترین اشکالات این سند محسوب می‌شود.

وی افزود: در سند ملی ترویج خواندن، ترویج و عمومی‌سازی خواندن در بین همه گروه‌های اجتماعی به عنوان هنجاری رهایی‌بخش، مستلزم تولید مواد خواندنی است. در این سند ملی توجه به مواد خواندنی بسیار جدی و تنها به کتاب اکتفا نشده است. تلاش می‌شود، از همه موانعی که دسترسی مردم به مواد خواندنی را محدود می‌کند، کاسته شود، هم‌افزایی بین دستگاه‌ها و سازمان‌ها شکل بگیرد تا نتیجه حاصل شده و قابل ارزیابی باشد.

این عضو شورای فرهنگ عمومی گفت: در این سند به موضوع خواندن به‌عنوان کنش فردی و اجتماعی، همچنین به انواع محتوا‌ها و قالب‌های ارائه، نگاهی کلی داشته‌ایم. تلاش کرده‌ایم با نگاهی زنجیره‌ای و واقع‌بینانه به مسئله خواندن، دسترسی آسان به مواد خواندنی مناسب و مفید فراهم شود، هم‌افزایی و عمومی‌سازی فرهنگ خواندن شکل بگیرد و موانع رفع و به مهارت‌ها و زنجیره خواندن توجه شود. این سند در ۱۳ ماده به شورا پیشنهاد می‌شود که امیدواریم به تصویب برسد.

گفتنی است در این نشست سیدمجید امامی دبیر شورای فرهنگ عمومی ضمن تقدیر از پیشنهاد‌ها و اقدامات نهاد در خصوص ترویج فرهنگ مطالعه گفت: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، کار دبیرخانه‌ای کار خوبی بر روی این سند انجام داده است. در پیشنهاد‌هایی که همکاران نهاد ارائه داده‌اند صرفاً درصدد اصلاح دو سند موجود نیستند، بلکه به دنبال تغییر ریل سیاست‌گذاری مطالعه در کشور هستند و با نگاهی فراتر می‌خواهند سند نهضت مطالعه مفید به صورت اساسی بازنگری شود. ان‌شاء‌الله با نگاه و تأکیدی که مقام معظم رهبری به کتاب خواندن و مطالعه دارند موضوعات پیشنهادی محقق شود.

در جمع‌بندی پایانی حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اکبری رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه با تقدیر از پیشنهاد‌های مطرح شده نهاد در خصوص ایجاد تغییرات در سند نهضت مطالعه مفید گفت: اهمیت این موضوع بسیار بالا است و این دستورجلسه از اصلی‌ترین دستورات شورای فرهنگ عمومی است و اهتمام به آن بسیار مناسب است. اعضای شورا نظرات خود در مورد پیش‌نویس موجود را ارسال کنند و با تشکیلی کمیسیونی از نمایندگان اعضا بحث و تبادل نظر بر روی جزئیات سند انجام شود.