لزوم تغییر در قوانین جذب و نگه‌داشت نخبگان/ درصدد حذف بوروکراسی اداری در جذب نیروی انسانی هستیم

حسن فارسی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا با اشاره به مهم‌ترین ویژگی‌ها و مؤلفه‌های جهاد دانشگاهی بر مبنای اسناد بالادستی و تأکیدات مقام معظم رهبری، اظهار کرد: در یک نگاه کلی، مهم‌ترین ویژگی و شاخصه‌ای که جهاد دانشگاهی را از دیگر دستگاه‌های اجرایی متمایز می‌کند، روحیه و فرهنگ جهادی است. فرهنگ جهادی دارای شاخص‌هایی است که یکی از آنها، متوقف نشدن است.

وی افزود: طبیعی است که انجام هر فعالیتی نیازمند الزاماتی اولیه است؛ ولی جهاد دانشگاهی هیچ‌گاه به تأمین همه الزامات برای انجام فعالیت متوقف نشده است. شاید برخی دستگاه‌های اجرایی برای فعالیت با مسائلی مانند بودجه و تأمین مالی متوقف می‌شوند، این در حالی است که جهاد دانشگاهی همیشه رو به جلو حرکت کرده و چنین موضوعاتی باعث توقف حرکت این نهاد انقلابی نشده است.

فارسی با تأکید بر اینکه جهاد دانشگاهی با حداقل امکانات بیشترین دستاورد را داشته است، تصریح کرد: مجموعه جهاد دانشگاهی بوروکراسی حاکم بر دیگر دستگاه‌های اجرایی را ندارد و به‌شدت انعطاف‌پذیر است. به عنوان مثال سال‌های ابتدایی تشکیل جهاد دانشگاهی، این نهاد انقلابی مسئولیت اصلی مدیریت دانشگاه‌ها را بر عهده داشت، همچنین فعالیت‌های فرهنگی در دانشگاه‌ها در رأس مأموریت‌های این نهاد قرار داشت، این در حالی است که سال‌های بعد با تغییر فضای دانشگاه‌ها و نیاز‌های کشور، جهاد دانشگاهی نیز با انعطافی که از خود نشان داد، علاوه بر فعالیت‌های فرهنگی که همیشه مورد تأکید بوده است، به عرصه علم و فناوری نیز وارد و به حلقه ارتباط صنعت و دانشگاه تبدیل شد.

قائم مقام رئیس و معاون هماهنگی و امور مجلس جهاد دانشگاهی ادامه داد: فعالیت‌های علمی و فناورانه جهاد دانشگاهی منجر به بومی‌سازی دانش فنی در عرصه‌های مختلف شد و به همین دلیل تجاری‌سازی دانش فنی در ادامه در دستور کار این نهاد قرار گرفت. اشتغال فارغ‌التحصیلان نیز از دغدغه‌های اصلی جهاد دانشگاهی در ادوار فعالیت بوده است و به همین دلیل سازمان تجاری‌سازی فناوری و اشتغال دانش آموختگان ذیل جهاد دانشگاهی تشکیل شد.

وی با تأکید بر اینکه خط‌شکنی و حرکت‌آفرینی، ویژگی اصلی فعالیت‌های جهاد دانشگاهی بوده است، افزود: ایجاد پژوهشگاه رویان و دستاورد جهاد دانشگاهی در حوزه سلول‌های بنیادی، از نماد‌های بارز خط‌شکنی در جهاد دانشگاهی بوده است. زمانی که صحبت از سلول‌های بنیادی و درمان ناباروری شد، بسیاری از نخبگان کشور و دستگاه‌های متولی با شک و تردید به موضوع می‌پرداختند و در برخی موارد نیز تأکید می‌کردند که حرکتی که جهاد دانشگاهی در این مسیر آغاز کرده است، متوقف شود، ولی خط‌شکنی افرادی مانند جهادگر فقید مرحوم کاظمی آشتیانی موجب شد نه‌تنها این مسیر به سرانجام برسد، بلکه امروز جمهوری اسلامی ایران یکی از کشور‌های سرآمد در سلول‌های بنیادی، درمان ناباروری و سلول‌درمانی و ژن‌درمانی است.

فارسی با اشاره به حرکت‌آفرینی جهاد دانشگاهی، گفت: زمانی که پروژه عظیم و ناشناخته سلول‌های بنیادی به لطف خط‌شکنی جهادگران به نتیجه رسید، همان افرادی که زمانی نسبت به این حرکت و مسیر تردید داشتند، پس از موفقیت پژوهشگاه رویان دیدگاه‌شان تغییر کرد و آن‌ها نیز شروع به فعالیت کردند و سال‌های بعد شاهد تکثیر کار در زمینه سلول‌های بنیادی با الهام از حرکت رویان در سراسر کشور و در دانشگاه‌های علوم پزشکی شکل گرفت.

قائم مقام رئیس و معاون هماهنگی و امور مجلس جهاد دانشگاهی اظهار کرد: پیش از تشکیل پژوهشگاه رویان بسیاری از زوج‌های نابارور مجبور بودند برای درمان به خارج از کشور مراجعه کنند و هزینه‌های بسیاری به آن‌ها تحمیل می‌شد و از سویی نیز شاهد خروج ارز از کشور بودیم؛ این در حالی است که پس از به ثمر نشستن فعالیت مرحوم کاظمی آشتیانی و راه‌اندازی پژوهشگاه رویان، بیماران دیگر نیازی به سفر به کشور‌های خارجی برای درمان ندارند و از سویی نیز امروز پژوهشگاه رویان به یکی از مراکز اصلی و مورد استناد در بحث سلول‌های بنیادی، درمان ناباروری، سلول‌درمانی و ژن‎درمانی در سطح دنیا تبدیل شده است و بخشی از بیماران این مرکز از خارج از کشور مراجعه می‌کنند.

 ۵۰ درصد سیکل درمان ناباروری کشور در جهاد دانشگاهی

وی افزود: در حال حاضر ۱۱۰ مرکز درمان ناباروری اعم از دولتی، خصوصی و عمومی غیردولتی در کشور فعالیت می‌کنند که از این تعداد ۱۱ مرکز ذیل جهاد دانشگاهی هستند، این در حالی است که حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد سیکل درمان ناباروری کشور در مراکز جهاد دانشگاهی در حال انجام است.

فارسی با اشاره به فعالیت‌های فرهنگی جهاد دانشگاهی، تصریح کرد: پس از طرح موضوع کرسی‌های آزاداندیشی و نقد و مناظره و تأکید مقام معظم رهبری در این زمینه، شاهد حرکتی منظم، منسجم و اثربخش در این زمینه در دانشگاه‌ها نبودیم و این موضوع از نقاط ضعف در دانشگاه‌ها محسوب می‌شود، ولی جهاد دانشگاهی با تشخیص درست و بموقع خلأ موجود در این زمینه، مسابقات مناظره دانشجویی را در دانشگاه‌ها راه‌اندازی کرد و در سطحی دیگر نیز به برگزاری مناظره در سطح استادان ورود کرده است، همچنین همکاران ما در سازمان دانشجویان در حال امکان‌سنجی و بررسی مناظرات دانشجویان کشور‌های مسلمان هستند.

وی ادامه داد: دانشگاه‌ها از ارکان اصلی کشور محسوب می‌شوند و اگر بناست مشکلات کشور با نگاه مسئله‌یابی و تخصصی شناسایی و بررسی شوند، طبیعتا یکی از گروه‌های مرجع و صاحب نظر در این زمینه، استادان دانشگاه‌ها هستند. به همین منظور و با استناد به تجربه موفق جهاد دانشگاهی در برگزاری مسابقات مناظره دانشجویان، در گام بعدی به دنبال ارتقای مناظرات به سطح استادان، با حفظ حریم و چارچوب‌ها و با هدف گفتمان‌سازی هستیم. در این زمینه مجموعه‌ها و دستگاه‌های حامی و کمک‌کننده مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی، پژوهشگاه‌ها، کرسی‌های نقد و نظریه‌پردازی و هر ساختار فرهنگی که می‌تواند در این زمینه گام بردارد باید به میدان بیایند تا بتوانیم در راستای مطالبه مقام معظم رهبری در این زمینه و نیاز کشور گام برداریم.

قائم مقام رئیس و معاون هماهنگی و امور مجلس جهاد دانشگاهی با تأکید بر نقش نیروی انسانی در موفقیت‌های جهاد دانشگاهی، اظهار کرد: نیروی انسانی، مهم‌ترین سرمایه هر سازمانی است و در مجموعه‌های علمی، فرهنگی و فناورانه مانند جهاد دانشگاهی این نقش پررنگ‌تر است. در گذشته جذب نیروی انسانی از سوی جهاد دانشگاهی در دانشگاه‌ها اتفاق می‌افتاد و بر حسب نوع فعالیت‌ها و همچنین با شناخت دقیق نسبت به دانشجویان، با رویکرد فرهنگی و علمی دانشجویان جذب می‌شدند. سال‌های اخیر با توجه به قوانین و مقررات، جذب نیرو باید از مسیر سازمان اداری-استخدامی انجام شود و در چنین شرایطی جذب و نگه‌داشت دانشجویان نخبه در جهاد دانشگاهی با چالش‌هایی مواجه می‌شود. امیدواریم مسئولان صاحب تصمیم در این زمینه با شناخت دقیق نسبت به فرآیند جذب دانشجویان در جهاد دانشگاهی به تغییر قوانین در این زمینه اقدام کنند.

به دنبال راهکاری برای جذب نخبگان بدون بروکراسی اداری هستیم 

فارسی گفت: در خصوص فرآیند جذب هیئت علمی در جهاد دانشگاهی نیز به دنبال راهکاری با تأکید بر همکاری بنیاد ملی نخبگان، سازمان اداری-استخدامی و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری هستیم تا بتوانیم نخبگان کشور را بدون بوروکراسی ادرای جذب کنیم و از این طریق هم از ظرفیت‌های علمی نخبگان هرچه بیشتر استفاده شود و هم اینکه اگر بنا بر فعالیت آن‌ها در دیگر سازمان‌ها باشد، دوره آمادگی را در جهاد دانشگاهی سپری کرده و اثربخشی آن‌ها افزایش یابد.

وی افزود: معتقدیم در زنجیره نظام علم و فناوری کشور آن گونه که باید به مأموریت‌گرایی بازیگران این نظام توجه نشده است، به همین دلیل به‌رغم بودجه‌های بسیاری که سالانه در این زمینه به دستگاه‌های مختلف اختصاص می‌یابد، در حوزه علم و فناوری زنجیره کامل شکل نگرفته است. جهاد دانشگاهی نیز یکی از بازیگران نظام علم و فناوری است که باید مأموریت آن به صورت روشن تبیین شود و با تحقق این مهم، شاهد موازی‌کاری مجموعه‌های علمی و فناورانه نیز نخواهیم بود. همچنین لازم است پس از تعیین دقیق مأموریت‌های دستگاه‌های علمی و فناورانه، مرکزی نیز برای رصد اجرای دقیق مأموریت‌ها در طول اجرای برنامه‌های توسعه تشکیل شود.

قائم مقام رئیس و معاون هماهنگی و امور مجلس جهاد دانشگاهی اظهار کرد: وظیفه بازیگران نظام علم و فناوری، تولید انبوه نیست، در نتیجه لازم است حلقه‌هایی نیز در کنار نظام علم و فناوری با هدف تولید انبوه و تبدیل دانش فنی به محصول تشکیل شود و در این زمینه انتظار می‌رود نظام اجرایی کشور در کنار نظام علم و فناوری قرار گیرد. اگر این مهم محقق شود، بودجه‌های حوزه علم و فناوری نیز به صورت هدفمند تخصیص می‌یابد و مأموریت‌ها نیز محسوس‌تر شده و بهتر قابل رصد و پایش خواهند بود و درنهایت نتیجه این سرمایه‌گذاری‌ها نیز برای جامعه ملموس‌تر خواهد بود و ایمان و امیدی که مورد تأکید رهبر معظم انقلاب است به جامعه تزریق می‌شود.

انتهای پیام/

نادیا عابد