دانشگاه‌ها باید سلامت روان را ترویج کنند

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، زهره عزیزی رئیس مرکز مشاوره دانشگاه تهران در نشست با خبرنگاران اظهار کرد: طبق بررسی‌ها حدود ۳۰ درصد از دانشجویان با مشکلات روان‌شناسی و روان‌شناختی وارد دانشگاه می‌شوند و بیشتر آسیب‌هایی که آنان مواجه هستند، آسیب‌های ناشی از جدایی از خانواده است.

وی با بیان اینکه دانشجویان بیشتر با افسردگی و اضطراب روبه‌رو هستند، یادآور شد: آمار اضطراب و افسردگی دانشجویان در دوران کرونا نسبت به قبل از کرونا روند افزایشی را نشان می‌دهد.

رئیس مرکز مشاوره و سبک زندگی دانشگاه تهران همچنین درباره بیشترین آسیب‌هایی که دانشجویان با آن روبرو هستند، گفت: اعتیاد دانشجویان در کل جهان در حال افزایش است. مصرف دخانیات به ویژه در دختران هم رو به افزایش است. طبق بررسی‌ها مصرف دخانیات و سن اعتیاد در دانشجویان پایین آمده است.

عزیزی با بیان اینکه دانشگاه تهران ۱۰ هزار دانشجوی خوابگاهی دارد، بیان کرد: حمایت اجتماعی دانشجویان یکی از برنامه‌های مهم این دانشگاه است. فرزندی که در خانواده است از حمایت اجتماعی بیشتری برخوردار است تا فرزندی که از یک فرهنگ و مکان متفاوت آمده است و حال باید خود را در خوابگاه با چند نفر هماهنگ کند. این اقدام خود یک استرس بزرگ است. یعنی جدا شدن از خانواده و تطابق پیدا کردن با چند نفر با فرهنگ متفاوت در ترم اول بسیار سخت است.

مشکلات جوانان و جامعه با شتاب پیش می‌رود

عزیزی ادامه داد: کسانی که در خانواده‌های پرعشق، محبت و با حمایت زندگی می‌کنند سرمایه روانشناختی لازم را دارند، یعنی کارآمدی و خوشبینی و امید فرد بالا می‌رود. دانشجویی که با سرمایه روانشناختی بالا می‌آید، بالا و پایین‌های محیط را راحت‌تر می‌گذراند؛ بنابراین استرس و اضطراب دو عاملی است که بیشترین برخورد را با آن داریم و ما به عنوان متخصص این دو مورد را مانند سرماخوردگی برای پزشکان عمومی می‌دانیم یعنی برای ما آنقدر این داستان جدی نیست.

وی گفت: البته تعداد کمی هم دانشجو داریم که واقعا پرخطر هستند که ما باید آن‌ها را در آغوش بگیریم، یعنی باید از آن‌ها مراقبت بسیار کنیم تا به خود و دیگران آسیب نرساند، به عنوان مثال دانشجویی که وسواس شدید دارد کنار آمدن وی با دیگران بسیار سخت است و دیگران را اذیت می‌کند.

وی با بیان اینکه جهان به شتاب در حال توسعه است و مشکلات جوانان و جامعه هم به همان نسبت با شتاب پیش می‌رود، گفت: در کل جهان اختلالات روانی و آسیب‌های اجتماعی و بیماری‌های روانی توسعه پیدا می‌کند بهترین کار پیشگیری است. پیشگیری می‌تواند نسلی را از یکسری بیماری‌ها و اختلالات نجات دهد بنابراین مراکز مشاوره دانشجویی به سمت پیگیری حرکت می‌کنند.

دانشگاه‌ها باید سلامت روان را ترویج کنند

رئیس مرکز مشاوره و سبک زندگی دانشگاه تهران در ادامه اولین پایه پیگیری را آموزش عنوان کرد و افزود: اگر آموزش سواد سلامت را داشته باشید و ارتقا سلامت روان را در جامعه و جهان داشته باشید به تبع بیماری‌ها و اختلالات پایین می‌آید بنابراین دانشگاه‌ها باید به سمتی بروند که سلامت روان را ترویج کنند، چرا که جدای از سلامت جسم، سلامت روان نیز بسیار مهم است.

عزیزی ادامه داد: گذر زمان نشان می‌دهد که دانشجویان به خاطر جدا شدن از خانواده و قرار گرفتن در محیط جدید، استرس‌ها می‌تواند برخی مشکلات را که در وجود وی نهفته است، بیدار کند، بنابراین نقش دانشگاه آموزش تخصصی و پرورش نیروی کار برای جامعه است که ما این نیروی کار را باید حمایت کنیم.

وی تصریح کرد: در چندسالی که دانشجو در دانشگاه تحصیل می‌کند دقیقا در سن بسیار پرمخاطره به‌سر می‌برد، به دلیل نبود پختگی کامل و قرار گرفتن در محیط‌های جدید و تجارب جدیدی که کسب می‌کند و بعضا به خاطر این که هنوز مهارت‌های لازم را برای تطابق با محیط جدید را یاد نگرفته و حل مسئله را بلد نیست مرکز مشاوره دانشگاه در واقع مثل چتر حمایتی است که این دانشجویان را حمایت می‌کند که از بحران‌هایی که ایجاد شده به سلامت عبور کنند.

رئیس مرکز مشاوره و سبک زندگی دانشگاه تهران ادامه داد: به دنبال آن پیگیری و مراقبت‌های اجتماعی انجام می‌شود و حتی کمک‌های تخصصی به خانواده‌های دانشجویانی که در معرض خطر قرار گرفته اند، ارائه می‌شود یا به دانشجویانی که در ارتباط با این موضوع پرخطر قرار گرفته اند. دوره‌های گروه درمانی در خوابگاه‌ها برای دانشجویان برگزار می‌کنیم که برای آن‌ها بسیار جذاب بوده است.

عزیزی گفت: برای سرویس‌دهی بهتر به دانشجویان مرکز مشاوره را بزرگتر کردیم یعنی مرکز مشاوره دانشگاه تنها به این ساختمان ختم نمی‌شود چرا که ما ده هزار دانشجوی خوابگاهی داریم که بخشی از آن‌ها در کوی دانشگاه مستقر هستند و بخشی خارج از کوی در خوابگاه شهید چمران است. ۱۹ ساختمان در سطح شهر داریم که بیشتر در اطراف دانشگاه تهران پراکنده است. غیر از این در خارج از تهران هم دانشجو داریم.

رئیس مرکز مشاوره و سبک زندگی دانشگاه تهران ادامه داد: شعب ما کاملا یک مدل کوچک مرکز اصلی است. یعنی یک مسوول مرکز به همراه کارشناس و روانشناس داریم که در آنجا پذیرش انجام می‌دهیم. این امکانات را بردیم در دل پردیس‌ها و دانشکدگان قرار دادیم.

عزیزی با بیان این که ۲۵ تا ۳۰ دانشکده و دانشکدگان در تهران داریم، گفت: در این دانشکده و دانشکدگان دفاتری به نام مشاوره و ارتقای تحصیلی راه‌اندازی کرده‌ایم. در هرکدام از این دفاتر یک کارشناس داریم که رشته آن روانشناسی است، یک مشاور داریم که دانشجویان مشکلات خود را اول در آنجا مطرح می‌کنند که اگر نیاز باشد به دفتر مرکزی ارجاع داده می‌شود. همچنین طرح پات در هر دانشکده انجام می‌شود و مسوول هر دانشکده دانشجویان خود را پیگیری می‌کند.

رئیس مرکز مشاوره و سبک زندگی دانشگاه تهران اتصریح کرد: در دانشگاه تهران ۱۰ شعبه و ۱۳ دفتر ارتقای تحصیلی داریم که فراخور نیاز کوچک و بزرگ هستند.

وی افزود: در بخش خدمات درمانی و مشاوره خدمات مشاوره تلفنی داریم که تا هشت شب پاسخگوی دانشجویان هستند. مشاوره آنلاین نیز داریم که در دوران کرونا مشاوره آنلاین بیشتر بود با کم شدن کرونا دانشجویان تمایل دارند که بیشتر مشاوره حضوری داشته باشند.

عزیزی در ادامه به خدمات درمان پیشگیرانه اشاره کرد و گفت: این دانشگاه دارای سامانه هوشمند دانشجویان است که در هیچ دانشگاهی وجود ندارد، زمانی که دانشجویان وارد دانشگاه می‌شوند پرسشنامه‌ای را به نام کارنامه سلامت روان پر می‌کنند که این کارنامه به سامانه هوشمند وصل است و با تعاریفی که ما از مشکلات و خطر‌ها و اولویت‌ها برای این سامانه تعریف کردیم، بعد از پرکردن کارنامه کار دفاتر ارتقای شروع می‌شود. این سامانه در سه اولویت پرخطر، کم خطر و بی خطر و کسانی که مشکلات تحصیلی دارند سلامت روان دانشجویان را مشخص می‌کند.

وی افزود: کار دفاتر ما رصد و شناسایی اولیه است که این دانشجو چه مقدار نیاز به مراقبت دارد آیا خطر بالایی را که سامانه به ما نشان داده است واقعی است یا نه این دانشجو الان این بحران را ندارد. بعد از آن این دانشجویان تحت پوشش مرکز قرار می‌گیرند. در طول یک سال تحصیلی این کار انجام می‌شود.