از گروه بریکس چه می‌دانیم؟

به گزارش گروه جهان خبرگزاری علم و فناوری آنا، امروز (پنج‌شنبه 2 شهریور 1402) حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور کشورمان به همراه حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، علیرضا صفری معاون اقتصادی وزارت امور خارجه وارد آفریقای جنوبی که امسال ریاست اجلاس بریکس بر عهده این کشور هست، شدند.

پس از آغاز رسمی اجلاس بریکس، «سیریل رامافوسا» رئیس جمهور آفریقای جنوبی در آغاز اجلاس بریکس ضمن خوش‌آمدگویی به سران و مسئولان کشورهای حاضر در جلسه، بیان کرد: مایلم اعلام کنم با تصمیم اعضای بریکس از کشورهای ایران، آرژانتین، مصر، اتیوپی، عربستان سعودی و امارات دعوت می‌کنیم که به عنوان اعضای دائمی بریکس آغاز به کار کنند.

به گزارش آنا، جیم اونیل، اقتصاد‌دان ارشد شرکت خدمات مالی و بانکداری بین‌المللی گلدمن ساکس در سال ۲۰۰۱ در مقاله‌ای با تاکید بر توان بالقوه اقتصادی برزیل، روسیه، چین و هند، مخفف «بریک» را با استفاده از حروف اول نام این کشور‌ها برای گروه آن‌ها پیشنهاد داد. در آن سال آفریقای جنوبی جایی در میان این قدرت‌های اقتصادی نوظهور نداشت.

فعالیت این گروه در سال ۲۰۰۹ به صورت غیررسمی و با هدایت روسیه آغاز شد و هدف آن فراهم کردن بستری بود تا اعضای آن نظم جهانی تحت سلطه آمریکا و دولت‌های غربی را به چالش بکشند.

اجلاس سران این کشور‌ها به صورت سالانه برگزار می‌شود و مسئولیت ریاست گروه نیز یک سال یک بار به صورت چرخشی به اعضا واگذار می‌شود.

چه کشور‌هایی اعضای بریکس را تشکیل می‌دهند؟

برزیل، روسیه، هند و چین اعضای از مؤسسین این گروه هستند. آفریقای جنوبی (South Africa)، کوچک‌ترین و کم‌جمعیت‌ترین اقتصاد عضو این گروه در سال ۲۰۱۰ به جمع آن‌ها پیوست و در نتیجه با اضافه شدن حرف (S)، نام گروه به «بریکس» تغییر کرد.

این کشور‌ها روی هم ۴۰ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند و کنترل یک چهارم اقتصاد بین‌المللی را بر عهده دارند.

این گروه به غیر از مسائل و نفوذ ژئوپولتیک بر همکاری‌های اقتصادی و افزایش تجارت و توسعه چند‌جانبه متمرکز است.

تصمیمات بریکس با اجماع آرا اتخاذ می‌شود و تمام کشور‌های عضو آن در گروه ۲۰ متشکل از اقتصاد‌های بزرگ جهان عضویت دارند.

چه کشور‌هایی و چرا می‌خواهند به جمع بریکس بپیوندند؟

بنابر اعلام آفریقای جنوبی که ریاست نشست ۲۰۲۳ را برعهده دارد، تاکنون بیش از ۴۰ کشور از جمله ایران، عربستان سعودی، امارات عربی متحده، آرژانتین، الجزایر، بولیوی، اندونزی، مصر، اتیوپی، کوبا، جمهوری دموکراتیک کنگو، کومور، گابون و قزاقستان علاقه خود را برای پیوستن به جمع کشور‌های عضو بریکس ابراز کرده‌اند.    

این کشور‌ها با عضویت در بریکس می‌توانند از مزایایی مانند توسعه اقتصادی و افزایش تجارت و سرمایه‌گذاری بهره برند.  

درپی همه‌گیری کرونا و اقدامات کشور‌های غربی و ثروتمند در احتکار واکسن این بیماری، نارضایتی از نظم کنونی جهانی در کشور‌های درحال توسعه تشدید شد.

کشورمان (ایران) که امروز پنج‌شنبه ۲ شهریور ۱۴۰۲ به صورت رسمی عضو این گروه شد حدود یک چهارم ذخایر نفت خاورمیانه را در اختیار دارد، همچنین عربستان سعودی، غول نفتی دیگر ماه ژوئن در نشست کیپ‌تاون شرکت کرد، با حمایت روسیه و برزیل برای پیوستن به این گروه همراه است.

آرژانتین نیز در ژوئیه ۲۰۲۲ اعلام کرد که از حمایت چین برای عضویت در بریکس برخوردار است.

اتیوپی که یکی از اقتصاد‌های آفریقایی با سریع‌ترین رشد است، در ماه ژوئن (خرداد / تیر) درخواست خود مبنی بر عضویت در بریکس را اعلام کرد. سخنگوی وزارت خارجه این کشورهمچنین از ادامه همکاری با کشور‌های بین‌المللی در جهت حفاظت از منافعش سخن گفت.

لوئیس آرسه، رئیس جمهوری بولیوی از علاقه این کشور برای پیوستن به بریکس سخن گفت. دولت او در ماه ژوئیه (تیر/ مرداد) اعلام کرد که می‌خواهد با روی آوردن به یوآن چین به عنوان ارز مورد استفاده در داد و ستد‌های بین‌المللی از وابستگی اقتصاد این کشور به دلار آمریکا بکاهد. این نگرش با هدف بریکس مبنی بر کاهش وابستگی اعضا به دلار آمریکا همسو است.

الجزایر هم در ماه ژوئیه (تیر/ مرداد) اعلام کرد که درخواست‌هایی را مبنی بر پیوستن به جمع کشور‌های عضو بریکس و همچنین شراکت در بانک توسعه جدید موسوم به بانک بریکس، تسلیم کرده است. این کشور غنی از منابع نفت و گاز واقع در شمال آفریقا به دنبال تنوع بخشیدن به اقتصاد خود و همچنین تقویت شراکت با چین و دیگر کشورهاست.

مزیت‌های عضویت در بریکس چیست؟

به گزارش آنا، به صورت تیتر‌وار بخواهیم بریکس و مزیت‌های پیوستن ایران به آن را توضیح دهیم به شرح زیر است: 

* نام بریکس برگرفته از مقاله یک اقتصاددان آمریکایی است.

* بریکس مخفف برزیل، روسیه، چین، هند و آفریقای جنوبی است.

* فعالیت بریکس در سال ۲۰۰۹ و با هدایت روسیه آغاز شد.

* هدف بریکس به چالش کشیدن نظم جهانی تحت سلطه آمریکا است.

* کشور‌های برزیل، روسیه، چین، هند و آفریقای جنوبی در کل ۳۴ درصد مساحت و ۴۰ درصد جمعیت جهان را دارا هستند.

* ضمن اینکه ارتش ۳ کشور از ۵ کشور عضو بریکس یعنی هند، چین و روسیه نیز جزء ۵ ارتش قدرتمند جهان هستند.

* یکی از هدف‌های بریکس، ایجاد یک پول مشترک برای حذف دلار از تجارت جهانی است.

* تاکنون بیش از ۴۰ کشور برای پیوستن به بریکس ابراز علاقه کرده‌اند.

* در آخر اینکه بانک کشور‌های عضو بریکس مزایای ویژه‌ای برای کشور‌های تحت تحریم آمریکا دارد که در نتیجه فشار تحریم‌های آمریکا را کمتر می‌کند.