آیا «محصول تولید اولی‌» دانش‌بنیان است؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، شرکت‌هایی که محصول تولیدی خود را در کشور برای اولین بار به تولید می‌رسانند و نمونه آن وجود نداشته باشد، «تولید بار اول» می‌نامند.
 
شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند برای تولید محصول بار اول خود با مجوز معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، وارد قراردادی با دستگاه اجرایی می‌شود که در آن قیمت، مدت‌زمان اجرا و تولید محصول، بومی‌سازی، پرداختی‌ها و تضامین قبلاً با مشارکت دبیرخانه تولید بار اول و دستگاه اجرایی توافق شده است. کافی است کارفرما با تخمین اعلام کند که کالایی در بازار یافت نشد، کارگروهی در معاونت علمی و فناوری به‌عنوان مرجع برای نخستین بار این موضوع را چک می‌کند.
 
وقتی یک فناوری راهبردی بخواهد بومی و برای بار اول در داخل کشور تولید شود، با مشکلاتی مواجه است که در بسیاری از اوقات منجر به شکل‌گیری یک بن‌بست در مسیر بومی‌سازی و تولید انبوه آن می‌شود.
 
پیچیدگی ساخت، نبود تقارن اطلاعاتی کامل نسبت به محصول موردنظر، نبود اطلاعات کافی از ظرفیت‌های مختلف کشور و همچنین عدم اطمینان به محصولات تولید داخل سبب شده که تولید بار اول تجهیزات و فرآیندهای استراتژیک و راهبردی در این زمینه به بن‌بست بخورد. در این شرایط، خلاء وجود یک نهاد رگولاتور بین نیازهای فناورانه و پاسخ‌های موجود در کشور حس می‌شود.
 
اینکه سازمان‌ها و نهادهای مختلف چقدر به تولید بار اول اهمیت دهند و آن را جدی بگیرند، اهمیت دارد. هر حلقه‌ای می‌تواند یک مانع باشد و مشکل‌آفرینی کند. ممکن است بودجه‌ای دریافت شود اما برای ساخت تجهیزات هزینه نشود. یا ممکن است بودجه دریافت شود اما در عمل به این نتیجه برسند که ایده موردنظر را نمی‌شود تجاری‌سازی کرد.