آغاز تولید گیاهچه اصلاح‌شده درون شیشه‌ای

افشان افشاری‌کیا، مدیرعامل هسته فناور مستقر در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا از آغاز تولید گیاهچه درون شیشه‌ای توسط این هسته فناور خبر داد و درباره این روش تولید گیاه اظهار کرد: کشت بافت در اصل به جدا کردن بافتی از یک قسمت گیاه مانند نوک شاخه، ساقه، برگ و ... و پرورش آن در یک محیط استریل و عاری از هرگونه آلودگی، همراه با مواد غذایی و نور لازم برای رشد، اطلاق می‌شود که در نهایت از یک قطعه، یک گیاه کامل به دست می‌آید.

وی افزود: برای این منظور، همه عناصر مورد نیاز برای رشد گیاه اعم از عناصر ماکرو، میکرو، آهن، ویتامین، هورمون، شکر و ... در شیشه‌های آزمایش در اختیار گیاه قرار می‌گیرد و برای قرارگیری بافت در شیشه و ایجاد محیطی ژله‌ای مانند از جلبک دریایی (آگار) استفاده می‌شود. پس از این مرحله، مواد و محیط کشت در دستگاه اتوکلاو قرار می‌گیرند. اتوکلاو، کار استریل و سترون کردن، توسط بخار آب با دمای ۱۲۰ درجه و فشار ۱.۲ اتمسفر را انجام می‌دهد.

 مدیرعامل هسته فناور مستقر در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان عنوان کرد: بعد از مرحله تهیه محیط کشت، در زیر دستگاه لامینار هود که دارای فیلتر هپا است، توسط پنس و قیچی استریل شده و در دستگاه گلسبید، اندام گیاه، تکه‌تکه و کشت می‌شود. مرحله بعد قرار دادن شیشه‌های حاوی تکه‌های گیاه در اتاق کشت بوده که درجه حرارت و نور لازم برای رشد را برای گیاه فراهم می‌کند. نور لازم در این مرحله توسط مهتابی‌های آل‌ای دی فراهم می‌شود

افشاری با اشاره به مراحل پایانی کار کشت، بیان کرد: بعد از به حدنصاب رسیدن و رشد گیاهچه‌ها، مرحله شستشوی گیاهچه و انتقال به گلخانه انجام می‌شود. در این آزمایشگاه کشت بافت سیب‌زمینی انجام می‌گیرد. گیاهچه‌های حاصل، عاری از ویروس، باکتری و قارچ بوده و از لحاظ خصوصیت ژنتیکی، اصلاح شده هستند.

وی درباره فواید روش کشت درون شیشه‌ای مطرح کرد: فواید این روش، تولید تعداد زیادی گیاه در یک محیط کوچک و در مدت‌زمان کوتاه، تولید گیاه کاملاً شبیه پایه مادری بدون جهش و تغییر در ژن، تولید گیاه عاری از ویروس و امکان تولید در همه فصول سال و همه نقاط جغرافیایی است. میزان تولید گیاهچه در این مکان در یک فصل سه‌ماهه کشت حدود ۱۵۰ هزار نشا بوده که از این تعداد، بالغ‌بر ۶۰۰ هزار غده بذری سیب‌زمینی تولید می‌شود.

به گزارش آنا، افشان افشاری‌کیا، دانش‌آموخته رشته مهندسی باغبانی از دانشگاه صنعتی اصفهان است که از سال ۱۳۸۷ به‌عنوان کارورز در گلخانه ایران فدک در روستای دزج، مشغول به کار شد. در همان سال آزمایشگاه کشت بافت احداث و افشاری‌کیا به‌عنوان مدیر فنی در این واحد مشغول به فعالیت شد. وی به مدت ۱۴ سال عهده‌دار این مسئولیت بود و کشت بافت گیاهانی همانند سیب‌زمینی، گل رز، آنتوریوم، ژربرا و.. را به عهده داشته از سال ۱۳۹۳ در شهرک گلخانه‌ای شهر دهاقان ۳ هزار مترمربع گلخانه احداث نمود و به تولید گل لیلیوم و فلفل دلمه‌ای پرداخت.