نتایج پژوهشی درباره علم نجوم در ایران دوره اسلامی و ایتالیای سده‌های میانه منتشر شد

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، دکتر ایمان منسوب بصیری، استادیار دانشکده زبان‌ها و ادبیات خارجی دانشگاه تهران و پژوهشگر ادبیات ایتالیایی، در پژوهش تازه خود به مطالعه میراث علم نجوم یونانی در تاریخ علم و ادبیات ایران و ایتالیا پرداخته است.

دکتر منسوب بصیری در معرفی این پژوهش گفت: «در این مطالعه، پیوند میان اندیشه یونانی در زمینه ستاره‌شناسی با نوآوری‌های دانشمندان ایرانی، به ویژه در دوره تاریخی آغاز غزنویان تا پایان تیموریان بررسی شده است. هدف این پژوهش، از یک سو واکاویدن ارزش و جایگاه نوآوری ایرانیان در پهنه اخترشناسی در دوره‌های گوناگون خصوصاً از دیدگاه پیوند با دیگر ملت‌های کهن، و از سوی دیگر بازنمایی میزان تاثیرپذیری نگاشته‌های علمی پهنه شهرآیینی ایران از میراث دیگر کشورها بوده است.»

نویسنده کتاب‌های «میراث روم» و «تاریخ سخنوری در ایتالیا» درباره این پژوهش افزود: «بخشی از این مطالعه به زیج الغ بیگ که با نام زیج سلطانی یا گورکانی نیز شناخته می‌شود و یکی از بزرگترین و دقیق‌ترین مجموعه‌های ستاره‌شناختی ایران در روزگار کهن است می‌پردازد و به انگاره‌های گوناگون اخترشناسی کهن که امروزه با برآمدن ابزارهای نو فراموش شده‌اند اشاره می‌کند.

همچنین سعی بر این بوده است که با رویکردی انتقادی، برخی اشتباهات فراگیر و پرشمار در زمینه شناخت تاریخ علم در ایران به ویژه از سوی پژوهشگران کشورهای اروپایی گوشزد شود. بخش دیگر این مطالعه، با نگاهی تطبیقی به تأثیر اخترشناسی یونانی از طریق ترجمه‌های لاتین و سپس تازی بر نگارش آثار گوناگون به گویش ایتالیک فلورانسی می‌پردازد.»

این محقق زبان و ادبیات ایتالیایی در پایان اشاره کرد: «از ویژگی‌های این پژوهش آن است که در سیر بررسی چندسویه، تنها به واکاوی نگاشته‌هایی در پیوند با تاریخ علم بسنده نشده و به تأثیر انگاره‌های علمی در پهنه ادبیات و خردورزی و جهان‌بینی نیز اشاره رفته و مصادیق گوناگونی از آثار ابن سینا و امام محمد غزالی تا نظامی عروضی و قدیس توماس آکونیاس، و همچنین نمونه‌هایی از شعر کهن ایران و ایتالیا و متون الهیاتی که از انگاره‌های اخترشناختی تأثیر پدیرفته‌اند، نقل شده است.» مقاله منتج از این پژوهش، به زبان ایتالیایی و با نام «جایگاه میراث ستاره‌شناسی یونان در سنت ادبی و علمی ایران و ایتالیا در سده‌های میانه» در شماره ۷ سالنامه معتبر Rivista di letteratura comparata italiana, bizantina e neoellenica (ادبیات تطبیقی بیزانسی و نوهلنی) به چاپ رسیده و از طریق پیوند زیر دست‌یافتنی است:

Analisi della diffusione del patrimonio astronomico greco in tradizione scientifica e letteraria della Persia e dell'Italia nel Medioevo