رتبه‌بندی صندوق‌های پژوهش و فناوری فردا اعلام می‌شود

به گزارش گروه علم‌وفناوری خبرگزاری علم و فناوری آنا، صندوق‌های پژوهش و فناوری کشور برای اولین بار بر اساس این نظام جدید، ارزیابی و رتبه‌بندی شده‌اند که نتایج اولیه ارزیابی در جلسه‌ای که روز پنج‌شنبه، ۲۵ آبان ماه به‌منظور معرفی این نظام با حضور معاون علمی رئیس‌جمهوری و مدیران عامل صندوق‌های پژوهش و فناوری برگزار می‌شود، اطلاع‌رسانی خواهد شد.

محمدرضا کاشفی نیشابوری، معاون توسعه مدیریت و جذب منابع معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری با اعلام این مطلب خاطرنشان کرد: صندوق‌های پژوهش و فناوری موجود برای نخستین بار بر اساس این نظام جدید، ارزیابی و رتبه‌بندی شده‌اند که نتایج اولیه ارزیابی در جلسه‌ای که روز پنج‌شنبه، ۲۵ آبان ماه به‌منظور معرفی این نظام با حضور معاون علمی رئیس‌جمهوری و مدیران عامل صندوق‌های پژوهش و فناوری برگزار می‌شود، اطلاع‌رسانی خواهد شد.

وی با اشاره به گذشت بیش از دو دهه از تأسیس نخستین صندوق پژوهش و فناوری در کشور اظهار کرد: صندوق‌های پژوهش و فناوری نهادهایی غیردولتی هستند که بر اساس ماده ۱۰۰ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی‌ جمهوری اسلامی ایران، ماده ۴۵ قانون برنامه چهارم و ماده ۴۴ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور به‌منظور ایجاد زمینه‌های مشارکت و سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی و تأمین مالی فعالیت‌های پژوهشی، علمی و خصوصاً فناورانه شرکت‌های دانش‌بنیان، فناور و خلاق تأسیس شده‌اند. سرمایه‌گذاری خطرپذیر، ارائه انواع تسهیلات، ارائه خدمات توسعه بازار و تجاری‌سازی، صدور انواع ضمانت‌نامه، ارائه خدمات ارزیابی، نظارت و امکان‌سنجی طرح‌های کسب‌وکار، اخذ و اعطای کارگزاری و عاملیت و مدیریت منابع مالی، ایجاد، توسعه و بهره‌‎برداری از ابزارهای تأمین مالی، جذب و هدایت منابع مالی و همکاری با مؤسسات و نهادهای داخلی و خارجی از دیگر زمینه‌های فعالیت این صندوق‌هاست.

وی ادامه داد: با اینکه این صندوق‌ها در اوایل به علت نوپا بودن و ناآشنا بودن سرمایه‌گذاران با آنها، جذابیت ویژه‌ای نداشتند، اما به‌تدریج تعداد این صندوق‌ها افزایش یافت، به‌طوری‌که امروز ۷۳ صندوق پژوهش و فناوری در کشور داریم و بانک‌ها و دستگاه‌های اجرایی و خصوصی مختلف هم علاقه زیادی به ایجاد صندوق دارند.

کاشفی در خصوص عملکرد کلی صندوق‌های پژوهش و فناوری، گفت: میزان خدماتی که این صندوق‌ها در سال ۱۴۰۱ در قالب تسهیلات و ضمانت‌نامه و ... به زیست‌بوم فناوری کشور ارائه کرده‌اند، بالغ بر ۱۰۷ هزار میلیارد تومان بوده که نشان‌دهنده بلوغ صندوق‌ها پس از ۲۰ سال است.

وی با اشاره به اینکه صندوق‌ها علاوه بر افزایش کمی، رشد کیفی قابل توجهی نیز داشته‌اند، گفت: مسئله تعدد صندوق‌ها و ضرورت ساماندهی آنها و همچنین مسؤولیت‌های جدیدی که بر اساس قانون جهش تولید بر عهده صندوق‌ها گذاشته شده ایجاب می‌کرد که نسبت به ارزیابی و رتبه‌بندی صندوق‌ها اقدام کنیم؛ لذا با توجه به تفاوت ماهوی جدی‌ای که بین این صندوق‌ها و سایر نهادهای مالی مثل بانک‌ها وجود دارد، شاخص‌هایی اختصاصی را برای ارزیابی آنها تعریف کردیم. البته با توجه به اینکه صندوق‌ها از لحاظ سابقه، جغرافیا و زمینه تخصصی فعالیت متفاوت هستند، رسیدن به شاخص‌هایی که خروجی دقیقی به ما بدهند، آسان نبود.

او در ادامه ضمن بیان اینکه علاوه بر رتبه‌بندی صندوق‌ها اقدامات دیگری از جمله افزایش سرمایه بخش دولتی صندوق‌ها نیز از سوی معاونت انجام شده است، تأکید کرد: این افزایش سرمایه، حدود ۳۰۰ میلیارد تومان از محل اوراق تبصره ۱۸ انجام شد که به افزایش قابل توجهی در قدرت صدور ضمانت‌نامه صندوق‌ها منجر می‌شود.

کاشفی با بیان این‌که چگونگی همکاری با صندوق‌ها و اینکه بر چه اساسی صندوقی را برای همکاری بیشتر انتخاب کنیم یا همکاری خود را با صندوقی کاهش دهیم، همواره از دغدغه‌ها و مباحث جدی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد ‌دانش‌بنیان ریاست جمهوری و دستگاه‌های نظارتی بوده است، اظهار کرد: در گذشته جمع‌بندی روشن و شفافی در این زمینه وجود نداشت، ولی با توجه به این مدل در صورتی که تصمیم گرفته شود با یک صندوق استانی همکاری داشته باشیم، ابتدا وضعیت آن‌ را در رتبه‌بندی بررسی خواهیم کرد. ممکن است یک صندوق به لحاظ حجم، صندوق بزرگی نباشد؛ اما به لحاظ کیفیت خدمات، ما را متقاعد کند که می‌تواند به زیست‌بوم، خدمات سریع‌تر، با کیفیت‌تر و مطمئن‌تری را ارائه کند. همچنین بر اساس قانون جهش تولید دانش‌بنیان، ظرفیت‌های قانونی و مالی متعددی داریم که می‌تواند به یاری صندوق‌ها بیاید.

معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری با تأکید بر اینکه با اجرایی شدن این نظام رتبه‌بندی، برنامه‌ای جهت تحول یا افزایش صندوق‌ها به صورت پیش‌فرض وجود ندارد، تأکید کرد: ما با زیست‌بومی مواجه هستیم که به‌سرعت درحال رشد و تحول است. به تناسب این رشد، صندوق‌های جدید باید دلایل توجیهی جامع و کاملی داشته باشند. از طرف دیگر با توجه به گذر زمان، بعضی صندوق‌ها هم به‌تدریج ثابت کرده‌اند که سهامداران و یا خود صندوق‌ها توان، علاقه یا ظرفیت به دوش کشیدن بار زیست‌بوم را ندارند که در چنین مواردی به تناسب تصمیم‌گیری خواهد شد. چنانچه صندوقی نتواند ضوابط قانونی فعالیت صندوق‌های پژوهش و فناوری را رعایت کند، مرجعی که مجوز را صادر کرده است، برخوردهای انضباطی را هم در نظر خواهد گرفت.

او در پایان افزود: با توجه به اینکه این صندوق‌ها، سهامداران خصوصی دارند، رتبه‌بندی در راستای رقابت‌های سهام‌داران صندوق‌های مختلف در ارائه خدمات بهتر تأثیر بسزایی خواهد داشت و همچنین باعث خلاقیت، نوآوری و ابتکار در خدمت‌رسانی و توسعه‌ ملی زیست‌بوم خواهد شد.