دانشجوی انقلابی و مطالبه‌گر کیست؟
یکی از مطالبات به‌حق مقام معظم رهبری از جنبش‌های دانشجویی آرمان‌خواهی تشکل‌های دانشجویی است، ایشان بر این باورند که متمرکز این موضوع بیشتر در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی بوده است.
گروه سیاست و جهان خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ محسن رجبی، از 16 آذر 1332 که سه دانشجو در مقابله با دیدار رسمی ریچارد نیکسون با مقامات ایرانی برای ازسرگیری روابط عامل کودتای همین سال (بریتانیا) با ایران شهید شدند تا امروز که با سقوط رژیم طاغوت، آرمان‌های این سه شهید پشتوانه حکومت انقلابی هستند، دانشجویان آگاهی و مطالبه گری‌شان توانسته بسیاری از گره‌های کور را بازکرده و حتی تلنگری باشد برای پیشرفت در مسیر انقلاب.
اما امروز بیش از گذشته نیاز است که این قشر تأثیرگذار هوشیار بوده و با علم و آگاهی به مطالبه گری اهداف انقلابی و آرمان‌هایی که از همان سال‌ها بنا نهاده شد و ثمره‌اش پیروزی انقلاب است بپردازند.
حالا سوال این است که از دانشجو در جامعه امروز چه توقعی می‌رود و چطور می‌تواند این توقع را مرتفع کند؟!
مروری بر تاریخ
۱۶ آذر به یاد سه دانشجو مصطفی بزرگ‌نیا، احمد قندچی و مهدی شریعت رضوی که هنگام اعتراض به دیدار رسمی ریچارد نیکسون معاون رئیس‌جمهور وقت ایالات‌متحده آمریکا و همچنین ازسرگیری روابط ایران با بریتانیا، در تاریخ ۱۶ آذر ۱۳۳۲(حدود چهار ماه پس از کودتای ۲۸ مرداد همان سال) در دانشگاه تهران شهید شدند، گرامی داشته می‌شود.
پس از وقوع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، سازمان‌های سیاسی تشکیل‌دهنده جبهه ملی، برای دوره کوتاهی در یک ائتلاف ضعیف، تحت نام نهضت مقاومت ملی به مقاومت سیاسی دست زدند و تظاهرات و اعتصاب‌های پراکنده‌ای در پاییز همان سال در دانشگاه تهران و همچنین بازار، ازجمله در تاریخ ۱۶ مهر و ۲۱ آبان، در اعتراض به محاکمه مصدق برگزار شد.
چند هفته پس از این وقایع، اعلام شد که روابط ایران و بریتانیا که در زمان نخست‌وزیری مصدق قطع‌شده بود، از سر گرفته خواهد شد و ریچارد نیکسون نایب ریاست جمهوری وقت آمریکا برای دیدار رسمی به ایران خواهد آمد.
این موضوع اعتراضات را برانگیخت و در ۱۶ آذر دانشجویان فعال به سخنرانی در کلاس‌ها پرداختند و ناآرامی تمامی محوطه دانشگاه تهران را فراگرفت.
دولت وقت برای پیشگیری از هرگونه اقدام بعدی تصمیم به سرکوب اعتراضات گرفت. سربازان و نیروهای ویژه ارتشی پس از هجوم به دانشگاه، به کلاس‌های درس حمله کرده و صدها دانشجو را بازداشت و زخمی کردند.
نیروهای امنیتی در دانشکده فنی، اقدام به شلیک تیر کردند که موجب شهادت سه دانشجوی این دانشکده به نام‌های احمد قندچی، مهدی شریعت رضوی و مصطفی بزرگ‌نیا شد.
گرچه فردای آن روز نیکسون به ایران آمد و دکترای افتخاری در رشته حقوق را در دانشگاه تهران که در اشغال مشهود نیروهای نظامی بود، دریافت کرد اما نام سه شهید دانشجو همچنان ماناست و خون این شهدا باعث قوت گرفتن انقلاب شده و امروز به بهانه مجاهدت این دانشجویان مطالبه گر این روز را روزی برای دانشجو و مطالبه گری نامیده‌اند.
دانشجویان پس از آن، هرسال در این روز جلسات دانشجویی به راه می‌انداختند و درواقع ۱۶ آذرماه به معیار خوبی برای ارزیابی میزان نفرت از حکومت استبدادی و مستکبران عالم و توانایی و نفوذ مخالفان در بین روشنفکران، تبدیل شد.
دانشجوی انقلابی از دیدگاه رهبر انقلاب
رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانات خود بر انقلابی بودن دانشجویان تأکید فراوانی دارند؛ اما معیار دانشجوی انقلابی از دیدگاه رهبری چیست؟!
ایشان در 22 اردیبهشت سال 72 فرمودند: «به نظر من دانشجوی موفّق کسی است که خوب درس بخواند؛ خوب تهذیب اخلاق کند و خوب به ورزش بپردازد. من برای دانشجوی موفّق، سه شاخص دارم... دانشجوی موفّق، به حیث دانشجویی، این است: باید خوب درس بخواند، به اخلاق و تهذیب نفس بپردازد، ورزش هم بکند.» .
ایشان در همین سال در جای دیگری فرمودند:« من که می‌گویم فعالیت سیاسی، معنایش این نیست که فعالیت سیاسی حتماً باید علیه دولت، علیه مسئولان و علیه نظام باشد... فعالیت سیاسی، برای پیدا شدن قدرت تحلیل در دانشجوست.»
ایشان سال 87 نیز در دیدار با دانشجویان بیان داشتند:« کشور و ملتتان را به آن جایگاهی که معنایش این باشد که یک جامعه‌ی اسلامی به معنای واقعی تشکیل‌شده، برسانید.»
رهبر انقلاب در سال 82 نیز تأکید کردند که دانشجو باید«اهل بصیرت باشد و دیگران را آگاه نماید. درست فکـر کردن، درست تحلیل کردن، تحلیل درست را به دیگران منتقل کردن و سعی در روشـن و آگاه کردن کسی که فکر می‌کنیـد ناآگاه است. »
و البته ایشان تأکید کردند که دانشجو باید «روی محیط خودش اثر فکری و روانی بگذارد» و بیان داشتند:«جوانان انقلابی دانشگاه سعی کنند خوب درس بخوانند؛ خوب فکر و معرفتشان را بالا ببرند. سعی کنند در محیط خودشان اثر بگذارند؛ فعال باشند، نه منفعل؛ روی محیط خودشان، اثر فکری و روانی بگذارند. این شدنی است. یک جوان گاهی اوقات می‌تواند مجموعه پیرامونی خودش را - کلاس را، استاد را و حتّی دانشگاه را - زیر تأثیر شخصیت معنوی خودش قرار دهد. البته این کار با سیاسی‌کاری به دست نمی‌‌آید؛ با معنویت به دست میآید، باصفا به دست میآید، با استحکام رابطه باخدا به دست میآید.»
همه این‌ها می‌تواند به رسیدن دانشجو به جایگاهی که جامعه امروز انتظارش را دارد کمک کند. اگر دقیق فهمیده شده و درست رفتار شود.
دانشجویی به‌دوراز نگاه لیبرالی
اما ازجمله شاخص‌های قرآنی دانشجوی انقلابی، ولایتمداری، دین‌شناسی و معنویت‌گرایی است. یک دانشجوی متعهد رسالت دانشجویی خود را بر مبنای دین‌شناسی و ولایتمداری سامان می‌دهد، آن‌ها هیچ‌گاه نگاه لیبرال گرایی به رسالت دانشجویی ندارند.
ازجمله شاخص‌های قرآنی دانشجوی انقلابی، ولایتمداری، دین‌شناسی و معنویت‌گرایی است، یک دانشجوی متعهد رسالت دانشجویی خود را بر پایه دین‌شناسی و ولایتمداری قرار می‌دهد، آن‌ها هیچ‌گاه گرایش لیبرال به رسالت دانشجویی ندارند.
هدف کسب علم و دانش نباید تنها به‌منظور نیل به اهداف حیات مادی و دنیوی باشد، چراکه در مکتب اسلام، دنیا ابزار و وسیله‌ای برای دستیابی به حیات جاودان اخروی است، ازاین‌رو یک دانشجوی ولایتمدار و دین‌شناس، معنویت‌گرا، باایمان و باور به عبودیت حقّ تعالی به‌گونه‌ای تلاش علمی و پژوهشی در جهت دستیابی به تعالی انسانیت برای خدا می‌کند که گویی در حال بندگی حق‌تعالی است؛ کما اینکه اگر درس و پژوهش برای کسب رضای حقّ باشد نیز چیزی جز عبادت محسوب نمی‌شود.
باری به هر جهت التزام و تعهد به مبانی اسلامی و انقلابی و گوش‌به‌فرمان ولی امر مسلمین بودن، ازجمله شاخص‌های موفقیت دانشجوی انقلابی به شمار میآید، نه یک‌قدم پیش و نه یک‌قدم پس.
یکی از مهم‌ترین و زیباترین کلیدواژه‌های منظومه فکری مقام معظم رهبری در توصیه به جوانان و دانشجویان حضور جهادی و معنادار در اجتماع است.
مقام معظم رهبری در دیدار با نخبگان علمی لزوم تلاش جهادی را این‌چنین متذکر می‌شوند: «جهاد فقط در میدان جنگ نیست، در میدان علم هم مثل بقیه میدان‌ها زندگی، جهاد لازم است. جهاد یعنی تلاش بی‌وقفه، همراه با خطرپذیری -در حد معقول البته- و پیشرفت و امید به آینده.»
در اندیشه سیاسی و فرهنگی مقام معظم رهبری کار جهادی یک نوع مبارزه گری است، به این معنا که جهادگر خود را در مصاف با دشمن واقعی مشاهده می‌کند و نقش رزمندگی برای خود قائل می‌شود، باوجوداین چنین نگاهی است که تلاش و مجاهدت بی‌وقفه معنا پیدا می‌کند.
مبارزی که برای رسیدن به اهداف والای الهی خود در عرصه‌های مختلف اخلاقی، علم‌آموزی و فن‌آوری، عرصه سیاست و بین‌الملل گام برمی‌دارد، البته در تمام این موارد به‌طور هدفمند، مستمر، هوشمندانه و عقلانی و دشمن‌شکن وارد می‌شود.
یک دانشجوی متعهد و انقلابی به مبانی دینی و مذهبی خود در تمام علوم و رشته‌های آموزشی و پژوهشی نگاه اصلی و درجه‌یک دارد، به عبارتی سعی می‌کنند تحصیل علم را در مسیر مبانی معرفتی، شناختی و هستی‌شناسی به دست آورد، به عبارتی در علوم انسانی تکیه‌بر علوم و دست آوردهای غربی ندارد، البته این مطلب به معنای تحجرگرایی علمی نیست، بلکه سعی می‌کنند به‌جای پذیرش بدون چون‌وچرای دست آوردهای تجربی و علمی غربی به تکیه و پژوهش در بن‌مایه‌های دینی و وحیانی مسیر احسن را اتخاذ کند: «الَّذینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِکَ الَّذینَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِکَ هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ؛ همان کسانی که سخنان را می‌شنوند و از نیکوترین آن‌ها پیروی می‌کنند؛ آنان کسانی هستند که خدا هدایتشان کرده، و آن‌ها خردمندانند».
یک دانشجوی انقلابی و متعهد نباید رویکردی سکولار در مسیر علمی داشته باشد، به عبارتی نباید خود را فارغ از اجتماع، سیاست و درد جامعه ببیند، دانشجویی که فاقد بصیرت و آگاهی است به راحتی مغلوب اغواگری‌های احزاب و جناح‌های سیاسی می‌شود. برای پرهیز از این موضوع باید با تقویت بصیرت سعی در تقویت بینش سیاسی خود شود و در موضع گیری‌های سیاسی و اجتماعی در مسیر و پازل دشمن بازی نکند.
آرمان خواهی تشکل‌های دانشجویی
یکی از مطالبات به‌حق مقام معظم رهبری از جنبش‌های دانشجویی آرمان‌خواهی تشکل‌های دانشجویی است، ایشان بر این باورند که متمرکز این موضوع بیشتر در عرصه‌های سیاسی و فرهنگی بوده است.
ولی حق این است که آرمان‌های جمهوری اسلامی صرفاً آرمان‌هایی سیاسی یا فرهنگی نیست. ایشان در کنار آرمان‌های سیاسی، فرهنگی آرمان‌هایی دیگری در عرصه‌های مختلف علوم اجتماعی، اقتصادی، علم و فناوری را نیز لازم و ضروری می‌دانند ایشان بر این باورند که تحقق آرمان‌های سیاسی و فرهنگی جمهوری اسلامی به آرمان‌های دیگر حوزه‌ها گره می‌خورد.
استکبارستیزی نیازمند استقلال در عرصه اقتصادی و کشاورزی است و الهام‌بخش‌ماندن در منطقه و جهان به پیشتازی علمی، کارآمدی اقتصادی و ده‌ها آرمان دیگر مرتبط است.
به همین ترتیب، تحقق آرمان عدالت نیازمند تعیین آرمان‌هایی در عرصه سلامت، آموزش‌وپرورش و امثال آن است تا به شکلی عینی‌تر تحقق آن از سوی جنبش دانشجویی رصد شود.
بنابراین اگرچه جریان مطالبه‌گری تخصصی در سال‌های اخیر در تشکل‌های دانشجویی آغازشده است، لیکن انتظار می‌رود جنبش دانشجویی با سرعت و جدیت بیشتری در همه عرصه‌های کلیدی کشور، آرمان‌های انقلاب را بشناسد و مطالبه‌ی آن‌ها را در دستور کار خود قرار دهد.»
درواقع هشیاری و حضور به‌موقع دانشجو در بزنگاه‌های مهم می‌تواند علاوه بر بیمه کردن انقلاب و پیگیری آرمان‌های آن به انقلابی شدن جمهوری اسلامی کمک بسزایی کرده و تلنگری برای مسئولینی است که گاه در بزنگاه‌ها و یا در مواجهه با منافع شخصی یادشان می‌رود چه خون‌هایی برای پایداری این انقلاب ریخته شده است.
هشیاری و مطالبه گری درست دانشجو می‌تواند جامعه را پیش برده و راهگشا شود برای همین است که تأکیدات فراوانی برای هشیاری و حضور به‌موقع و البته واکنش‌های درست و به‌جا به قشر دانشجو می‌شود و باید تلاش شود تا از انحراف و انفعال این قشر جلوگیری شود اگر جامعه می‌خواهد پویا و انقلابی بماند.
انتهای پیام/
در گفتوگو با آنا مطرح شد؛
