سرانه مصرف نان در ایران 40 درصد بیشتر از میانگین جهانی

به گزارش گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ علیرضا زالی در نخستین همایش آرد کامل نان سالم اظهار کرد: نان صرفاً ماده غذایی تأمین‌کننده کالری در بدن نیست، بلکه در فرهنگ ایرانیان، نان فی‌نفسه واجد برکت است به همین دلیل نان در کشور ما فقط کالای مصرفی نیست بلکه نقش راهبردی دارد.

وی با اشاره به مصرف بالای نان در کشور، ضرورت سالم‌ بودن آرد و استفاده از نان کامل را مورد تأکید قرارداد و اضافه کرد: کشور ایران بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نان در جهان است در ایران مردم بین 37 تا 40 درصد از نرم جهانی بیشتر نان مصرف می‌کند.

تأمین بین 45 تا 65 درصد کالری شهروندان از طریق نان

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به الگوی متفاوت‌تر استفاده از نان در جوامع روستایی و شهری اشاره کرد و گفت: در جوامع روستایی مقدار مصرف نان در مقایسه با شهرهای کشور به‌مراتب بالاتر است، با ترکیب این دو الگو، در ایران بین 45 تا 65 درصد کالری شهروندان از طریق نان تأمین می‌شود.

زالی بابیان اینکه در برخی مناطق کشور، تأمین منابع پروتئینی و لبنی از طریق نان انجام می‌شود، اضافه کرد: بین 47 تا 35 درصد مواد پروتئینی و لبنی و 80 درصد ریزمغذی‌ها و آهن موردنیاز بدن در برخی نواحی کشور توسط مصرف نان تأمین می‌شود.

وی از افزایش سرانه مصرف نان در کشور خبر داد و افزود: هر ایرانی تقریباً در دو نیم وعده غذایی بین 180 تا 320 گرم نان در روز مصرف می‌کند و همچنان ایران بافاصله پرمصرف‌ترین کشور مصرف‌کننده نان است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: کشور ترکیه یکی از پرمصرف‌ترین کشورها به لحاظ استفاده از نان در منطقه است و یا در برخی کشورهای آمریکای لاتین نان بخش عمده غذای مردم را به خود اختصاص می‌دهد، در مقایسه با این کشورها نیز بالاترین سهم مصرف نان در سبد غذایی، متعلق به ایرانیان است.

زالی تأکید کرد: نان به‌عنوان پرمصرف‌ترین منبع تغذیه‌ای در کشور، می‌تواند ابزار مناسبی برای اصلاح فرآیند تغذیه‌ای باشد چراکه با غنی کردن آرد و تولید نان سالم می‌توانیم، سلامت را به مردم هدیه دهیم.

وی بابیان اینکه برای اصلاح زنجیره آرد کامل و نان سالم در کشور گام‌های بلندی برداشته‌شده، ادامه داد: متأسفانه هنوز نان سفید بیشترین مطلوبیت را بین مردم دارد، مسیر بسیار پیچیده و دشواری پیش‌روست چراکه باید سلیقه و ذائقه مردم را با نان سالم جایگزین کرد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه آرد سالم و نان کامل در زنجیره غذایی سهم اندکی به خود اختصاص می‌دهد، به برخی ویژگی‌های نان کامل اشاره کرد و افزود: نان کامل نانی است که در زمان برداشت، فرآیند خالص کردن، آسیاب و سایر فرآیندهای تولید و طبخ به‌گونه‌ای عمل کنیم که حداقل جداسازی عناصر گندم انجام شود.

زالی بابیان اینکه آرد کامل، آرد انباشته از سبوس و دارای جوانه است اضافه کرد: جوانه گندم به‌عنوان بخش پنهان منبع مهمی از نشاسته و ذرات پروتئینی است، همچنین بخش مهمی از مواد معدنی و فیبرهای مهم برای دستگاه گوارش در سبوس نان است.

وی با اشاره به اینکه استاندارد تولید نان سالم از کشوری تا کشور دیگر با توجه به امکانات و ذائقه مردم متفاوت است، گفت: باید درباره استاندارد کردن نان کامل ضمن برگزاری نشست‌ها و همفکری به توافق کامل در اجرا برسیم.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: نان کامل ویژگی‌های ساختاری دارد به‌طور مثال پروتئین، فیبر، ریزمغذی‌ها و ویتامین‌ها ازجمله مواردی هستند که باید در نان مصرفی وجود داشته باشد.

زالی بابیان اینکه نان حاوی آرد کامل سلامت افراد را بهبود می‌بخشد عنوان کرد: آرد کامل حاوی ویتامین‌های گروه B مانند تیامین، ریبوفلاوین و نیاسین است که نقش مؤثری در بهبود قدرت بینایی دارد و یا برخی عناصر دیگر در آرد کامل باعث استحکام دندان و استخوان در کودکان خواهد شد، منیزیم موجود در آرد در ساختار عضلات، ربات‌ها و سیستم عصبی نقش دارد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی صنعت تولید نان را صنعتی راهبردی توصیف کرد و گفت: پیام روشن این همایش و متولیان حوزه سلامت، دسترسی همگانی به آرد کامل و نان سالم است.

وی بابیان اینکه بذر مناسب، نان سالم را به سفره‌های مردم می‌رساند، توضیح داد: در کشورهایی که درزمینهٔٔ نان سالم حرفی برای گفتن دارند، کشاورز بیش از دو سال از یک بذر استفاده نمی‌کند و این در شرایطی است که در برخی مناطق کشور ما عمر بذرها به دو دهه نیز می‌رسد.

به گفته وی شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز تحقیقاتی می‌توانند گام‌های مؤثری درزمینهٔ تولید آرد کامل نان سالم بردارند و ضمن به اشتراک‌گذاری آخرین تحقیقات در این زمینه فعالیت کنند.

 مبارزه با آفات بیولوژیک، استفاده از کودهای سالم، مدرنیزه‌سازی کشاورزی، عدم استفاده از روش‌های که منجر به خسارت در استحصال گندم می‌شود، برداشت به‌موقع و استفاده از روش درست در انبارداری ازجمله مواردی بود که رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برای تهیه آردی کامل و نانی سالم به آن اشاره کرد.

وی بابیان اینکه چنانچه در انباشت و بسته‌بندی گندم از روش‌های استاندارد استفاده نشود سلامت نان به خطر خواهد افتاد، افزود: اضافه شدن جوش‌شیرین و یا جوهر قند به نان، اتفاقی تلخ و توجیه نشدنی است؛ این مواد افزودنی برای سیستم گوارش بسیار مضر و حتی سرطان‌زا هستند مثلاً جوهر قند در صنایع رنگرزی استفاده می‌شود و یا در برخی موارد سلول‌های انسولین را خاموش می‌کنند.

زالی بابیان اینکه ماندگاری طبیعی نان کامل به دلیل وجود اسیدهای چرب به‌مراتب کمتر است، ادامه داد: نگهداری نان کامل متدها و مهارت‌های بیشتر و شکیبایی بیشتر خباز را می‌طلبد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: چنانچه نان در شرایط مناسب طبخ نشود به‌مراتب دورریز نیز بیشتر خواهد شد، بنابراین برای بهبود شرایط و سالم‌سازی در طبخ و تولید نان باید ضمن ارتقای کار تیمی، اهتمام جدی در تولید نان سالم داشته باشیم.

وی با اشاره به اینکه بیشترین میزان دورریز مربوط به نان است، ادامه داد: استانداردهای مدرن و جدیدی با مؤلفه‌های نوین برای تولید نان سالم تدوین‌شده و در قانون توسعه هفتم به این موضوع پرداخته‌شده است.

زالی بابیان اینکه ایران جمعاً از 27 کشور اروپایی، بیشتر دورریز نان دارد ادامه داد: باید ضمن اصلاح ساختارها، سازوکاری برای کاهش دورریز نان ایجاد شود، ساماندهی یارانه اختصاص‌یافته به تولید نان و مشارکت دستگاه‌های ذی‌ربط ازجمله راهکارهای اصلاح این موضوع است.