امسال با هند دید و بازدید فرهنگی داریم/ مدیری استعفا نداده، اما گلایه‌هایی وجود دارد

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران یکی از مهم‌ترین رویداد‌های ادبی و فرهنگی کشورمان است که بهار هر سال برگزار می‌شود و دوستداران کتاب و ادبیات را دور یکدیگر جمع می‌کند. رویدادی که هم برای خوره‌های کتاب همچنان جذاب است، هم دانشجویان.

اگرچه نمایشگاه کتاب به نسبت سال‌های دور افت محسوسی داشته و برخی انتشاراتی‌ها و نویسندگان به‌نام از آن فاصله گرفته‌اند، اما با وجود این اتفاقات همچنان این رویداد از ارزش و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و هرساله در زمان برگزاری هزاران نفر را از سراسر ایران به مصلی بزرگ پایتخت می‌کشاند.

به انتخاب بسیاری از دوستداران کتاب یکی از جذاب‌ترین بخش‌های نمایشگاه، بخش بین‌الملل آن است، جایی که ناشران و نویسندگانی از قاره‌های مختلف گرد هم جمع می‌شوند و کتاب‌باز‌های ایرانی با سرک کشیدن در دنیای آنها با بخشی از ادبیات جهان آشنا می‌شوند. به عنوان مثال سال گذشته مصلی تهران میزبان نویسندگان و ناشرانی از کشور‌های روسیه، چین، لبنان، ونزوئلا، قطر، امارات، هندوستان، افغانستان، مکزیک، یمن، پاکستان، آذربایجان، سوریه، ترکیه، عمان، قطر و... بود و کشور تاجیکستان نیز به عنوان مهمان ویژه در آن دوره شرکت کرد.

حالا و در فاصله کمتر از دو ماه تا آغاز سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اخباری منتشر شده که طبق آن کشور هند قرار است در دوره بعدی به عنوان مهمان ویژه در نمایشگاه حضور داشته باشد و غرفه‌ای خاص‌تر و بزرگتر از سایر کشور‌ها را به خود اختصاص دهد. پس از پایایان دوره سی‌وچهارم نمایشگاه کتاب، این سوال برای عده‌ای به وجود آمده بود که خروجی حضور تاجیکستان به عنوان مهمان ویژه در نمایشگاه کتاب چه چیزی بود و این دعوت‌های و پرتعداد از اهالی فرهنگ و ادب تاجیکستان چه چیز ویژه‌ای را عاید ادبیات ایران کرد؟ در کل این عنوان مهمان ویژه چه ارزش افزوده‌ای برای ایران و کشور مهمان دارد و در نهایت قرار است چه اتفاقی رخ دهد که حالا و در سال جدید قرعه فال به نام هندوستان زده شده است.

به جز این مسئله نمایشگاه کتاب سال گذشته حواشی ریز و درشتی داشت که حتی تا پایان زمستان هم دست از سر برگزارکنندگان آن برنداشته بود و همچنان حواشی متعددی را به وجود می‌آورد، حاشیه‌هایی که باعث شد چند مرتبه خبری غیررسمی منتشر شود که علی رمضانی که در دوره قبل به عنوان قائم مقام دوم نمایشگاه در مصلی حضور داشت و امسال نیز در همین جایگاه منصوب شد، به دلیل نارضایتی از شرایط موجود استعفا داده است.

بدون شک استعفای یکی از مدیران شناخته شده حوزه کتاب که مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران نیز هست، یکی از نقاط تاریک مدیریت فرهنگی در کشور ماست که البته این اتفاق تا روز‌های پایانی سال ۱۴۰۲ رخ نداد و گویا رمضانی با مدیران ارشد ارشاد به توافق رسیده است.

اما طبق شنیده‌ها دلیل اصلی استعفای رمضانی از جایگاه خود در نمایشگاه کتاب، عدم تسویه حساب وزارت فرهنگ و ارشاد با برخی از ناشران و پیمانکارانی است که در دوره سی‌وچهارم در نمایشگاه حضور فعالی داشتند، اما برخلاف قول و قرار‌های اولیه تا روز‌های پایانی سال به حق و حقوق‌شان نرسیدند. به بهانه تمام این سوالاتی که به آنها اشاره شد، با یاسر احمدوند معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به گفتگو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید

احمدوند در ابتدای سخنانش در رابطه با عنوان مهمان ویژه که در بخش بین‌المللی نمایشگاه کتاب تهران به چشم می‌خورد گفت: حضور مهمان ویژه در نمایشگاه کتاب تهران تعریف خاص خود را دارد و حضورش در این رویداد باعث می‌شود ناشران ما به محصولات و پدیدآوردندگان و ناشران و نویسندگان آن کشور اشنا می‌شوند و ظرفیت نشر و محتوای آن کشور مورد توجه بدنه فرهنگیان ما و دوستداران فرهنگ قرار میگیرد. پس در گام اول اهالی فرهنگ ما شناخت بهتری از ظرفیت فرهنگی یک کشور بهره می‌برند که دستاورد مهمی است.

وی ادامه داد: سال گذشته تاجیکستان مهمان ویژه نمایشگاه بود که گروهی از نویسندگان و شاعران و مدیران و کارشناسان فرهنگی آنها ۷۰ تا ۸۰ نفر در این رویداد حضور داشتند که هم اینجا آمدند و ویژگی‌های کشوری فرهنگی شان را مطرح کردند و دیده‌ها و برداشت هایشان از ایران را به کشور خودشان بردند و تعاملی شکل گرفت که این تقابل‌ها بسیار مهم است.

احمدوند اضافه کرد: در هند ظرفیت ویژه‌ای وجود دارد. از ابعاد مختلف برای ما مهم است. امیدواریم که حضور این کشور هم حضور قدرتمندی باشد و هم تعداد بیشتری از ناشران و نویسندگان، شاعران و پژوهشگران حرفه‌ای این کشور در این رویداد حضور داشته باشند. یک شناخت خوبی هم ما از وضعیت فرهنگی هند پیدا می‌کنیم و هم متقابلا هندی‌ها از وضعیت فرهنگی ما برداشت دقیقی خواهند داشت تا به کشور خودشان ببرند. این اتفاق مهم و بزرگی است.

رئیس نمایشگاه کتاب ابراز داشت: ویژه‌تر این است که ما در سال آینده در دهلی ایران مهمان ویژه نمایشگاه دهلی است. یعنی ما در ابتدا و انتهای سال اینده در یک فاصله ۱۰ ماهه، رفت و آمد فرهنگی با هند داریم که ابتدا ما میزبان هستیم و سپس آنها. امیدواریم در تعاملاتی که در نمایشگاه کتاب تهران صورت میگیرد در نمایشگاه دهلی به نتیجه برسد. از ترجمه آثار، انتشار کار‌های مشترک، تبادل استاد و ظرفیت‌های فرهنگی اتفاق مهمی است و به نظر من مبارک است. هم برای ما هم برای هندی ها. از این ظرفیت هرچه بیشتر استفاده کنیم ارزش بیشتری دارد.

بدهی‌های نمایشگاه کتاب

وی ادامه داد: ما یک ریال به هیچ ناشری بدهی نداریم. بحث بدهی‌ها مربوط به تعهداتی است که نمایشگاه ایجاد کرده که ما به برخی از پیمانکاران زمان پرداخت تعهدات طولانی شد. این مسئله مربوط به حوزه نشر نبوده و تعهدات ما به ناشران با سرعت بالا و به دقت انجام شد. برخی از همان خود نمایشگاه و با فروش مجازی تسویه شد. ما زمانی که نمایشگاه هرمزگان چند وقت پیش برگزار شد مطالبات ناشران در حال پرداخت است و نمایشگاه کیش هم ناشران پرداخت شد. ما تاکید داریم به ناشر به هیچ وجه بدهی نداشته باشیم و با سرعت تسویه کنیم.

رئیس نمایشگاه کتاب افزود: برخی از پیمانکاران در نمایشگاه حضور داشتند که در بخش‌های مختلف با ما تعامل داشتند که تقریبا همه ان پرداخت شد و چیزی نماند، البته توقع ما این بود که حمایت مالی بیشتری از حوزه فرهنگ و نشر صورت بگیرد، چون می‌دانیم گلایه‌مندی‌هایی هم در این حوزه وجود داشته و هنوز هم هست و توقع می‌رود در این دولت جایگاه فرهنگ ارتقاء پیدا کند.

یاسر احمدوند در پایاین سخنانش درخصوص شایعات مربوط به استعفای علی رمضانی، قائم مقام نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نیز گفت: مسئله استعفا وجود نداشته، اما منکر این هم نیستیم که برخی کدورت‌ها و گلایه‌ها در این حوزه وجود داشت.