آیا استفاده از شبکه مجازی، سطح دانش تئوری دانشجویان را کاهش می‌دهد؟

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، شبکه‌ مجازی به یکی از تأثیرگذارترین ابزارها در زندگی افراد تبدیل‌شده است که بر جنبه‌های مختلف زندگی تأثیر می‌گذارد. در رشته‌های علوم پزشکی با توجه به پیشرفت‌های فراوان، استفاده از شبکه‌ مجازی در حال افزایش است؛ اما شبکه‌ مجازی می‌تواند سبب اتلاف­ وقت دانشجویان و کاهش ساعت مطالعه شود که بر دانش و مهارت عملی دانشجویان تأثیر منفی دارد.

در رابطه با این موضوع، پژوهشگرانی در دانشگاه علوم پزشکی (تهران، مشهد، گناباد، تربت جام) مطالعه‌ای انجام داده‌اند تا تأثیر استفاده از شبکه‌ مجازی بر دانش و مهارت عملی دانشجویان اتاق عمل را ارزیابی کنند.

این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و بر روی ۶۰ نفر از دانشجویان ترم ۶ و ۸ اتاق عمل دانشگاه علوم پزشکی ایران سال ۱۳۹۹ به روش سرشماری انجام شده است. دانشجویان در پایان ترم تحصیلی به‌منظور بررسی دانش تئوری به آزمون جامعی که شامل ۴۰ سوال بود و به‌منظور بررسی میزان استفاده از شبکه‌ی مجازی، به پرسش‌نامه­‌ پژوهشگرساخته پاسخ دادند. همچنین، مهارت عملی دانشجویان توسط نمره کارآموزی آنان سنجیده شد. در نهایت، از آزمون کولموگروف اسمیرنف و ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش نرمال بودن داده‌ها استفاده‌شده و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با نرم‌افزار SPSS انجام شد.

از یافته‌ها نتیجه‌گیری شد که میان دانش تئوری و مهارت عملی ارتباط معناداری وجود دارد و دانشجویان با دانش تئوری بالاتر، مهارت عملی بهتری در بیمارستان‌ها داشته‌اند

 بر اساس یافته‌های این پژوهش، بین میزان استفاده از شبکه مجازی و دانش تئوری رابطه معنی‌دار منفی وجود دارد. بدین‌صورت‌که با افزایش استفاده از شبکه مجازی، سطح دانش تئوری دانشجویان کاهش می‌یابد. از سوی دیگر، بین دانش تئوری و مهارت عملی ارتباط معنادار مثبتی وجود دارد. ازطرفی بین میزان استفاده از شبکه­‌ مجازی و مهارت عملی دانشجویان رابطهی معنی‌داری مشاهده نشد.

نتایج این پژوهش، تفسیری بر ویژگی‌های شبکه مجازی است؛ به این معنی که در کنار داشتن اثرات مثبت آموزشی، می‌تواند سبب تضعیف دانش تئوری دانشجویان شود که این امر ضرورت فرهنگ‌سازی مناسب و آموزش استفاده بهینه از شبکه مجازی را نشان می‌دهد.

از نتایج دیگر این پژوهش، می‌توان به ارتباط دانش تئوری و عملی دانشجویان اشاره کرد؛ چراکه از یافته‌ها نتیجه‌گیری شد که میان دانش تئوری و مهارت عملی ارتباط معناداری وجود دارد و دانشجویان با دانش تئوری بالاتر، مهارت عملی بهتری در بیمارستان‌ها داشته‌اند.

از محدودیت‌های این پژوهش می‌توان به کم بودن جامعه آماری اشاره کرد. همچنین این پژوهش بر روی دانشجویان دوره کارشناسی رشته اتاق عمل انجام گرفت؛ بنابراین، قابلیت تعمیم‌دهی به همه مقاطع تحصیلی را ندارد.

در یک جمع‌بندی کلی باتوجه به یافته‌های این پژوهش، استفاده از شبکه‌ مجازی سبب تضعیف دانش تئوری دانشجویان می‌شود. بدین‌صورت­‌که، با افزایش نمره‌ پرسش‌­نامه­ پژوهشگرساخته (میزان استفاده از شبکه‌ مجازی)، نمره­‌ آزمون جامع کاهش‌ می‌یابد. از نتایج دیگر پژوهش می‌توان به ارتباط معنادار مثبت میان دانش تئوری و مهارت عملی اشاره کرد که با افزایش نمره‌ آزمون جامع، نمره‌­ به‌دست‌آمده در کارآموزی نیز افزایش می‌یابد.

گفتنی است، این یافته‌ها، به صورت یک مقاله علمی پژوهشی باعنوان «ارزیابی اثر استفاده از شبکه‌ی مجازی بر دانش و مهارت عملی دانشجویان اتاق عمل» تهیه شده که در دوماهنامه «پیاورد سلامت» منتشر شده است. این نشریه متعلق به دانشگاه علوم پزشکی تهران است.