نشست «دنیای زنان در عصر قاجار» در اندیشگاه فرهنگی کتابخانه ملی برگزار شد

به گزارش گروه فرهنگی آنا و به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، این نشست با حضور علاقمندان و متخصصین حوزه جامعه شناسی و مطالعات زنان، تاریخ و آرشیو همراه بود.

در این نشست به وضعیت زنان در دوره قاجار پرداخته شد. در آغاز این نشست فیروزه فیروز کارشناس مطالعات زنان، به بیان اوضاع اجتماعی ایران در دوره قاجار، و بررسی وضعیت زنان در عرصه اجتماعی به لحاظ عدم حقوق برابر با مردان و نادیده گرفته شدن حقوق شهروندی آنان و فقر فرهنگی در آن عصر تاریخی پرداخت و تصریح کرد: زنان با توجه به موانع بسیار برای حضور در جامعه همچنان نقش اثرگذاری را در حرکت های اجتماعی و سیاسی ایفا کرده اند.

وی افزود: به لحاظ اجتماعی زنان همواره مطالباتی را داشته و برای رسیدن به آن تلاش نموده اند. حضور زنان به‌رغم محدودیت هایی مختلف در دوره قاجار به لحاظ اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، حایز اهمیت و بررسی است. نحوه زندگى زنان آن مقطع به لحاظ اجتماعی و فرهنگی دچار فشارهای زیادی است.

این کارشناس مطالعات زنان در ادامه بیان داشت: به لحاظ سیاسی زنان نقش تاثیر گذاری در نهضت مشروطه داشته اند.

نهضت مشروطه فرصتی را برای گروهی از زنان که به دنبال ایجاد تغییرات در فرهنگ و بینش جامعه بودند فراهم آورد، تا بتوانند از پستوهای هزار لای فرهنگ جامعه خارج شوند و در صحنه اجتماعی حضور پیدا کنند. زنان در دوره نهضت مشروطه از مردان پشتبانی کردند، و حتی دوش در دوش نیم دیگر جامعه یعنی مردان اسلحه بر دوش گرفته جنگیدند.

فیروز با اشاره به این که عمده مباحث این نشست به وضعیت اجتماعی زنان و محدودیتهای موجود در آن دوره اختصاص دارد و همه جوانب مورد نظر است گفت: با وجود محدودیتهای موجود، زنان در حوزه هنر حضور داشتند و پس از اینکه دوربین و هنر عکاسی در دوره ولیعهدی ناصرالدین شاه و علاقه او به عکاسی در مدت زمان کمی پس از اختراع آن در اروپا به دربار آمد؛ و به سرعت در سطح جامعه ورود کرد. زنان نیز به این هنر عکاسی پرداختند.

وی اظهار داشت: برای بررسی مسایل و اوضاع اجتماعی و وضعیت زنان آن دوره می توان به قباله نامه و طلاق نامه های به جا مانده از آن دوره، اسناد موجود از وزارت عدلیه در پرونده های مرتبط با زنان مراجعه کرد و با کمک این اسناد و مدارک می توان وضعیت و حقوق اجتماعی آنان را بررسی و تحلیل نمود. او در پایان به این نکته اشاره کرد که برای بررسی وضعیت زنان در دوره قاجار، نیاز به اسناد و مدارکی می باشد تا تاریخ نگاری اجتماعی صحیحی از آن دوره داشته باشیم.

در ادامه این نشست افسانه نجم آبادی مدرس دانشگاه، نویسنده و پژوهشگر با ایراد سخنانی درباره استفاده از اسناد و مدارک در تاریخ نگاری پرداخت.

این استاد دانشگاه با اشاره به انواع نکاح نامه و قولنامه های ازدواج که در آن شروطی قید شده است، گفت: نحوه جمع آوری اسناد از طریق شناسایی و برقراری ارتباط و کسب اجازه از خانواده های قدیمی صورت می گیرد.

وی در ادامه درخصوص کپی برداری از اسناد به ارائه توضیحاتی پرداخت. نجم آبادی افزود: اشیای قدیمی از زندگی مردم که در برخی از آنان اطلاعاتی حک شده است، می توانند به تاریخ نگاری اجتماعی کمک کنند.

این نشست با پرسش و پاسخ حضار در حوزه مباحث مطرح شده در جلسه پایان یافت.