دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
10 شهريور 1400 - 16:28
فیروزآبادی:

ساختارهای دولت به‌هیچ‌وجه آمادگی حرکت در نظامی شبکه‌ای را ندارد

دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور گفت: هم اکنون ساختارهای دولت آمادگی ایجاد نظام شبکه‌ای را ندارد و برای تکمیل پروژه شبکه ملی اطلاعات دستگاه‌های مختلف باید باهم همکاری کنند.
کد خبر : 604714
ابوالحسن فیروزآبادی

به گزارش گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا  از شورای عالی فضای مجازی، سید ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی کشور در هجدهمین کنفرانس رمز ایران بابیان این‌که هویت مجازی که فاقد شبکه ملی اطلاعات باشد به‌شدت آسیب‌پذیر است، افزود: شبکه ملی اطلاعات در ابتدا در شورای عالی فضای مجازی در سال ۹۲ تعریف شد که نوع توجه به شبکه ملی اطلاعات از مفهوم مسیریابی شکل گرفت.
وی گفت: مسیریابی کاربران در فضای مجازی به نحوی در این شبکه تعریف شد که مسیریابی کاربران داخل کشور در داخل باید صورت گیرد و در همین راستا شش الزام برای این شبکه در حوزه استقلال، مدیریت، امنیت، تأمین پهنای باند مناسب و اتصال به شبکه‌های بین‌المللی تعریف شد.


فیروزآبادی با اشاره به این‌که این الزامات چارچوب کلان شبکه ملی را تبیین می‌کرد، تصریح کرد: در سال ۹۵ توانستیم این الزامات را به دلیل ابهاماتی که در تعریف پروژه وجود داشت در یک سند دیگری تبیین کنیم اما به دلیل مشکلاتی که در اجرای پروژه پیش آمد و بر اساس طرح و معماری شبکه ملی اطلاعات باید وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به‌عنوان متولی اقدام می‌کرد، با دستور مقام معظم رهبری، شورای عالی فضای مجازی اقدام به مداخله مجدد داشت و وزارتخانه مأمور شد تا در یک مدت مشخصی این طرح را ارائه دهد که دبیرخانه شورای عالی و مرکز ملی فضای مجازی طرح مصوب شهریورماه ۹۹ را با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و مذاکرات با تمام دستگاه‌هایی که مأموریت‌هایی در این معماری داشتند نهایی و پس از تصویب در شورای عالی فضای مجازی ابلاغ کرد.


ابهام در مفهوم شبکه ملی اطلاعات برای برخی از مسئولان


 فیروزآبادی اظهار کرد: ابهام در مفهوم شبکه ملی اطلاعات اولین چالش راه‌اندازی این شبکه است و شاید بتوانیم بگوییم که ما مدل مشابه شبکه ملی اطلاعات با پیش‌فرض‌ها و استراتژی‌هایی که جمهوری اسلامی در حوزه فضای مجازی تعریف کرده و کاملاً منطبق بر ایران باشد نداریم و این یک مدل ملی و بومی است که در کشورمان مدنظر قراردادیم.


وی افزود: در اکثر کشورهای توسعه‌یافته و یا درحال‌توسعه و پیشتاز همه آن‌ها در کشور آمریکا طرح‌هایی به نام شبکه ملی مطرح‌شده است اما مفهومی که ما از شبکه ملی اطلاعات در نظر داریم ابهام داشت چراکه برخی از افراطیون آن را شبکه‌ای کاملاً جداگانه از جهان و بسته در چارچوب سرزمینی تعریف می‌کردند و در تعریف تفریطی آن صرفاً اکتفا به شبکه اینترنت جهانی شده بود بنابراین برای این‌که به یک نقطه تعادل برسیم مدت‌ها در این حوزه گفت‌وگو شد تا امروز تقریباً یک تصویر روشن در کشور برای اجرای این شبکه وجود دارد که باید عملیاتی شود.


آمادگی سازمانی و تشکیلاتی باید در کشور ایجاد شود


دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور با اشاره به چالش آمادگی سازمانی و تشکیلاتی در کشور تأکید کرد: این آمادگی می‌تواند از یک طیف وسیع سواد فضای مجازی در مسئولین کشور تا سواد فضای مجازی کاربران مطرح شود و بعد وارد ساختار شود.


وی گفت: بر اساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات متولی بوده است و در تمام این سال‌ها مسئولیت اجرای شبکه ملی اطلاعات را بر عهده داشته است. ولی حتی در ساختار آن وزارتخانه به‌طور خاص این مأموریت در شرح وظایف مشخص نشده است.


فیروزآبادی اعلام کرد: شبکه ملی اطلاعات از ویژگی‌های فضای مجازی شامل طیف وسیعی همچون حوزه تکنولوژیکی، ارتباطی، محتوایی، داده و پردازش داده، ایجاد پلتفرم و حوزه‌های نرم‌افزاری برخوردار است که درواقع این فضا اجتماعی –اقتصادی است که از آن تعبیر به فضای سوسیال اکونومیک می‌کنند چراکه تمام ابعاد اجتماعی و اقتصادی را تحت تأثیر قرار داده و پیشران صنعت کشور است.


وی با بیان این‌که شبکه ملی اطلاعات یک شاخه اقتصادی بزرگ را در اقتصاد جهانی به نام خدمات اقتصاد دیجیتال ارائه می‌کند، افزود: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات درواقع به‌تنهایی نمی‌تواند این پروژه را به سرانجام برساند و از طرف دیگر ساختارهای دولت به‌هیچ‌وجه آمادگی ندارند تا در یک نظام شبکه‌ای حرکت کنند.


رئیس مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به‌نظام دولتی کشور که بر پایه نظام جزیره‌ای است، تأکید کرد: در این نظام هر بخش به‌تنهایی به دنبال حل مسائل خود است که این با نگاه شبکه‌ای که حرکت به سمت اجتماعی شدن موضوعات است مغایرت دارد.


وی گفت: برای این‌که بتوانیم یک شبکه ملی اطلاعات کارآمد که بتواند در شبکه جهانی فضای مجازی که بن‌مایه آن اینترنت است قلمرو سازی کند، داشته باشیم باید تمامی حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور در این مسیر متحول شوند که در نظام غرب از آن به تحول دیجیتال تعبیر شده است بنابراین در تحول فضای مجازی در ساختارها باید تجدیدنظر شده و معماری‌ها اصلاح شود و توسعه این فضا در ساختار، روابط و فرآیندها تأثیرگذار است.


فیروزآبادی بابیان این‌که نیاز به بازمعماری و بازمهندسی بسیاری از حوزه‌ها در کشور است، افزود: به دلیل نبود این نگاه، در حوزه شبکه ملی اطلاعات بیشترین تمرکز بر روی پیام‌رسان‌ها قرارگرفته و متولیان اجرای آن بیشتر نگاهشان بر توسعه شبکه ارتباطی کشور بوده است تا جایی که وقتی شبکه ارتباطی کشور در سطحی قرار گرفت که یک سرویس نسبتاً مناسب داده را توانستند بر روی آن ایجاد کنند اعلام کردند که نود درصد شبکه ملی اطلاعات محقق شده است، درحالی‌که شبکه ملی اطلاعاتی که در الزامات تأکید شده بود به‌مراتب فراتر از یک شبکه ملی ارتباطی است.


ما با جریان عظیم جهانی‌شدن مواجه هستیم


وی در خصوص اهمیت این قدرت عظیم تکنولوژیکی در دنیا گفت: ما با جریان عظیم جهانی‌شدن مواجه هستیم و تحولات تکنولوژیکی در دهه‌های اخیر در حوزه فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی و فناوری نوظهور که فناوری‌های همگرا هستند بنابراین باید در مواجهه با این تکنولوژی‌ها بتوانیم فهم صحیح و تجزیه‌وتحلیل داشته باشیم تا بتوانیم استراتژی‌ها و راهبردهای مناسب اتخاذ کنیم.


فیروزآبادی افزود: اقتصاد شکوفایی که در فضای مجازی در جهان شاهد هستیم که بر بستر شبکه‌های تلفن‌های همراه توسعه‌یافته و باعث تأثیر پارامتری‌هایی مثل موبولیتی، تحرک و جهانی‌شدن بیش از گذشته شده در کنار هژمونی و انحصارانی که در شرکت‌های برتر این حوزه که اکثراً آمریکایی هستند، تصمیم‌گیری برای راه‌اندازی این شبکه را پیچیده کرده است.


وی اظهار کرد: باید در کنار شناخت تکنولوژی، اقتصاد، شرکت‌ها و بازیگران بزرگ، شناخت شکل‌ها و فرم‌های جدید اقتصادی مانند اقتصاد پلت فرمی که مبتنی بر تکنولوژی پلت فرمی است مدنظر قرار دهیم.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به این‌که نظامات شبکه‌ای و تکنولوژی‌های جدید دولت گریز بوده و با تعاریف نظام ملی مغایرت دارند، اعلام کرد: شبکه‌ها، بلاک چین، خدمات ابری و اصولاً معماری شبکه‌ها که توزیع یافته غیرمتمرکز هستند با دیدگاه‌هایی که به دنبال ایجاد قلمرو هستند در تعارض است.


وی افزود: تمرکز شدید اطلاعات و قطب‌های اطلاعاتی که در شرکت‌هایی از قبیل ماکروسافت، گوگل و شبکه‌های اجتماعی از قبیل فیسبوک و تلگرام و امثالهم ایجادشده، مولد چالش‌های ادراکی، طراحی، فنی، تصمیم‌گیری در کنار افزایش سرعت تصمیم‌گیری و تغییر یافتن شکل تصمیم‌گیری است.


شبکه جهانی اینترنت دولت گریز است


فیروزآبادی با اشاره به این‌که مؤسسان شبکه جهانی اینترنت که آمریکایی‌ها بودند تلاش می‌کنند حکمرانی خودشان را بر این شبکه جهانی حفظ کرده و بازارها را تصاحب کنند، تصریح کرد: آن‌ها تلاش دارند تا جایی که مقدور است با استاندارد گذاری و پروتکل گذاری فنی دولت‌ها را از رسمیت انداخته و از قواعد و قوانین کشورها تخطی کنند تا جایی که بدون اجازه وارد کشورها می‌شوند و با شهروندان مستقیم در تماس بوده و خدمات ارائه می‌دهند و البته در این رابطه هیچ تعهدی نسبت به کاربر و نسبت به حکومتی که کاربران شهروند آن هستند ندارند.


وی افزود: شبکه ملی با حکمرانی جهانی اینترنت مغایرت ذاتی دارد و این بدان معناست که حکمرانی جهانی اینترنت در جهت تضعیف کشورهاست اما شبکه ملی اطلاعات به دنبال ایجاد قلمرو در این فضاست که البته روزبه‌روز جهان به این نقطه نزدیک‌تر می‌شود که کشورها شبکه ملی اطلاعات خود را داشته باشند که شبکه ملی اطلاعات هر کشور مبتنی بر پیش‌فرض‌های آن کشور بوده و محلی سازی می‌شود.


دبیر شورای عالی فضای مجازی تأکید کرد: کشورها به این باور رسیدند که یک شبکه رها، بدون قلمرو مشخص، وابسته به پلت فرم‌های بزرگ جهانی و بدون ضابطه به ضرر همه کشورهاست.


تأکید شبکه ملی اطلاعات بر مسیریابی


وی با اشاره به شرایط همکاری با ایران از سوی شرکت‌های بزرگ فناوری در جهان افزود: در ایران همکاری شرکت‌های مزبور با دولت به دلیل تحریم‌هایی که وجود دارد صورت نگرفته اما در جهان به دلیل فشارهایی که اروپا، چین و کشورهای بزرگ درحال‌توسعه و حتی برخی از کشورهای همسایه ایران وارد کردند به‌تدریج در حال پذیریش قوانین کشورها هستند تا از چارچوب شبکه ملی کشورها و قواعد آن‌ها تبعیت کنند، مالیات بپردازند و از اضمحلال کسب‌وکارهای محلی و ایجاد انحصار در آن کشورها خودداری کنند و در رابطه با آسیب‌های اجتماعی در پلت فرم‌های رسانه‌های اجتماعی همکاری داشته باشندو به‌طور مثال کشور استرالیا مکلف کرده که یک پلت فرم آمریکایی حتی با رسانه‌ها محلی آن‌ها همکاری داشته باشد و باید به آن حق تألیف بپردازد.


فیروزآبادی تأکید کرد: درصورتی‌که بتوانیم این روابط را شکل دهیم در پیاده‌سازی شبکه ملی اطلاعات فشار شدید زمانی و فشار شدید سرمایه‌گذاری نخواهیم داشت اما در حال حاضر به دلیل عدم همکاری بسیاری از این پلت فرم‌ها ما مجبور هستیم که مشابه این پلت فرم‌ها را در کشور فراهم کنیم درحالی‌که ایجاد بسیاری از این پلت فرم‌ها در اولویت نیستند و حتی اگر گوگل با ایران همکاری داشته باشد شاید نیاز به راه‌اندازی فوری موتور جستجوی بومی در مراحل اولیه نیست.


وی گفت: متأسفانه ما شاهد هستیم سیستم‌عامل‌های اندروید و اپل در پلت فرم‌ها مداخله می‌کنند و نحوه بهره‌برداری کاربران ما از فضای مجازی را تعیین کرده و نسبت به حذف برنامه‌های ایرانی اقدام و یا از انتشار برنامه‌های ایرانی در فروشگاه‌های خود جلوگیری می‌کنند که ما متناسب با توسعه‌ها، تحولات و خدماتی که در فضای مجازی ایجاد می‌شود آن‌ها را در اولویت شبکه ملی اطلاعات قراردادیم.


خطر نبود شبکه ملی اطلاعات برای دارایی‌های معنوی مردم


فیروزآبادی گفت: فضای مجازی روزبه‌روز در حال خلق دارایی‌های معنوی است که بخش قابل‌توجهی از اقتصاد جهانی در حال حاضر مبتنی بر دارایی‌های غیرمادی است و ۵ شرکت بزرگ دنیا ازلحاظ بزرگی ارزش بازار شرکت‌های فضای مجازی هستند که از آن‌ها تعبیر به آگفام می‌کنند.


وی با اشاره به حذف برخی برنامه‌های ایران بر روی سیستم‌عامل‌ها افزود: شما نمی‌توانید مطمئن باشید دارایی که در این نظام جهانی تولید می‌کنید در امان باشد تا زمانی که یک شبکه ملی اطلاعات داشته باشید. علاوه بر این صیانت از مردم در برابر عرضه موارد غیراخلاقی توسط خلاف‌کاران در این فضا مطرح است که باعث شده در دنیا جرائم سازمان‌یافته شکل گیرد؛ بنابراین اگر کشوری فاقد شبکه ملی اطلاعات باشد درواقع مشابه جسمی است که بدون محافظ در برابر تمامی امراض و آسیب‌ها به‌صورت جهانی قرار گیرد.


صیانت از حریم خصوصی صیانت از دارایی مردم است


فیروزآبادی گفت: حریم خصوصی دارایی مردم است که ارزش اقتصادی ندارد اما می‌تواند اطلاعات فردی و خصوصی افراد همچون اطلاعات پزشکی، روابط و فعالیت‌های آن‌ها باشد که باید حفاظت شود و یکی از اولین مباحث شکل‌گیری شبکه ملی اطلاعات بر پایه حفظ این‌ها بوده است.
وی افزود: در دنیا در این حوزه دو بحث مطرح است که آیا در حقوق انسانی آزادی مقدم است یا حریم خصوصی که مباحث تئوری و نظری مختلفی به آن اختصاص‌یافته است و به‌طور مثال آمریکایی‌ها آزادی کسب‌وکار را مقدم می‌دانند و اروپایی بیشتر نگاهشان تقدم حریم خصوصی است.


شبکه ملی اطلاعات پیش‌نیاز بهره‌مندی از اقتصاد خدماتی و ایجاد اشتغال


دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور در خصوص بهره‌مندی از مزایای فضای مجازی تأکید کرد: از مهم‌ترین مزایای فضای مجازی اقتصاد خدماتی است که غیرازاین که می‌تواند رفاه برای مردم ایجاد کند، اشتغال آفرین است.
وی با اشاره به بزرگ شدن بازار و خلق دارایی در این حوزه، گفت: در فضای مجازی می‌توانیم بازار اقتصادی کشور را بزرگ و دارایی جدید خلق کنیم و همچنین اشتغال‌زایی کنیم و از آن برای مهار بحران‌هایی مثل باندمی کرونا و حوادث شبیه آن استفاده کنیم.


فیروزآبادی افزود: برای این مهم نیاز به زیرساخت و شبکه ملی اطلاعات است چراکه نمی‌توان دارایی خلق کرد و بر روی شبکه جهانی که حکمرانی ما را به رسمیت نمی‌شناسد رفاه ایجاد کرد چراکه بر اساس نظام ارزش‌گذاری خود برای ما تصمیم‌گیری می‌کند بنابراین یکی از مزایای شبکه ملی اطلاعات این است که ما می‌توانیم نظام ارزشی خودمان را حاکم کنیم


ایجاد قدرت سایبری با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات


وی با اشاره به این‌که کشوری که فاقد شبکه ملی اطلاعات است فاقد قدرت سایبری است، اظهار کرد: فضای مجازی و توسعه تکنولوژی‌های پایه‌ای که فضای مجازی راه‌اندازی می‌کند باعث شده که در دنیا مبحث جدیدی به نام قدرت نرم خلق شود و این قدرت نرم امروز هم‌راستای قدرت سخت است و در بعضی از حوزه‌ها به‌مراتب از قدرت سخت کارآمدتر چراکه کارهایی است که به‌هیچ‌وجه باقدرت سخت امکان پیاده‌سازی نیست شما می‌توانید از این طریق به آن دست یابید.


فیروزآبادی اعلام کرد: تغییر عقیده جهان و یا پیروان یک مذهب، قوم و سرزمین که به‌تبع آن تغییر رفتار ایجاد کند از طریق قدرت نرم امکان‌پذیر است که این قدرت در جنگ‌های جدید مورداستفاده قرارگرفته و در برخی موارد حتی جنگ‌های ترکیبی مطرح است.


وی با اشاره به جنگ‌های نسل جدید که جنگ هوشمند است، افزود: اگر شبکه ملی اطلاعات راه‌اندازی نشود و ما زیرساخت‌های مناسب سایبری نداشته باشیم یک کشور فاقد سلاح در این حوزه هستیم که بدون اسلحه وارد جنگ می‌شویم به همین دلیل امیدوارم با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات حفاظت از دارایی، صیانت از مردم و حریم خصوصی، دفاع از قلمرو ایران مجازی محقق شده و باقدرت سایبری بتوانیم از کیان خود در برابر خطرات جنگ‌های ترکیبی و هوشمند دفاع کنیم و در فضای مجازی به‌عنوان یک ملت بزرگ و تاریخی حاضر باشیم.


انتهای پیام/۴۱۴۴/


انتهای پیام/

ارسال نظر
هلدینگ شایسته