فقر اندیشه در حوزه هنر و ادبیات دامن‌گیر جامعه شده است/ بخش‌های مختلف جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران باید از هم جدا شوند

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ خبرگزاری آنا، کتاب سال جمهوری اسلامی ایران عنوان یک جایزه ایرانی است که هر ساله در بهمن‌ماه توسط خانه کتاب ایران و طی روزهای برگزاری آیین‌های بزرگداشت انقلاب سال ۱۳۵۷، با تأیید نهایی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به نویسندگان برگزیده و شایسته تقدیر در بخش‌های کلیات، فلسفه و روانشناسی، دین، علوم اجتماعی، زبان، علوم کاربردی، هنر، ادبیات و تاریخ و جغرافیا اعطا می‌شود.

جایزه کتاب سال در ایران، نخستین بار در سال ۱۳۳۴ با عنوان جایزه سلطنتی کتاب سال آغاز شد و به پدیدآورندگان یازده کتاب برگزیده اهدا شد که در سال قبل آن منتشر شده بود. روند اعطای این جایزه از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۲ به علت وقوع انقلاب متوقف شد. در سال ۱۳۶۱ این موضوع در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در سال ۱۳۶۲ آیین‌نامه نحوه انتخاب کتاب سال توسط وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصویب شد. از آن به بعد هر سال در دهه فجر مراسم اهدای جایزه کتاب سال برگزار می‌شود.

فهیمی‌فر با اشاره به لزوم نوآوری و بازنگری در آثار ارسالی به جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، اظهار کرد: من معتقد هستم در بخش‌ها و موضوع‌های مختلف از جمله حوزه هنر، مجموع ضوابط مطرح شده کفایت نمی‌کند و هر سال باید یک بازنگری صورت گیرد تا متناسب با شرایطی که به وجود می‌آید این ضوابط تعدیل شوند. نیاز است بخش‌های مختلف جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از هم جدا شوند. همچنین پیشنهاد می‌کنم بین آثار تفاوت علمی قائل شویم؛ در مجموع کتاب‌هایی که در بخش هنر با موضوع‌های هنرهای تسجمی، نمایشی، سینما و موسیقی داوری و ارزیابی می‌شوند، آثاری با موضوع ورزش هم بررسی می‌شود. در نتیجه نیازمند مرزبندی دقیق در این بخش‌ها هستیم؛ هرچند مرزبندی دقیق علمی که عام شمول باشد، وجود ندارد.

نقاط تمایز و تشابه هنرها تعریف شود

نویسنده کتاب «مباحثی در فلسفی هنر (تسلای زیبایی)» با اشاره به بخش‌ها و موضوع‌های مختلف از جمله فلسفه و روانشناسی، دین، علوم اجتماعی، زبان، علوم کاربردی، هنر، ادبیات و تاریخ و جغرافیا و... بیان کرد: لازم است در درجه اول این رشته‌ها تعریف و جایگاه آن‌ها مشخص شود، سپس نقاط تمایز و تشابه هنرها تعریف شود تا حتی‌المقدور قضاوت دقیق‌تری صورت گیرد و حقوق مادی و معنوی افراد تضییع نشود. هیئت داوران جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران باید این موضوع‌ها را گونه‌شناسی کند تا ضعف ضوابط جبران شود.

بیشتر بخوانید:

• مراسم پایانی «جایزه کتاب سال» با حضور رئیس‌جمهور برگزار می‌شود




• داستان‌های حکیم نظامی، بازمانده ادبیات ایران باستان است/ تجلیل می‌کنیم و از طرف دیگر مهرجویی را می‌رنجانیم




• به جای تعریف کارکردهای جدید برای مسجد، برایش بدیل تراشیدیم/ برنامه کانون‌های فرهنگی هنری مساجد برای سال ۱۴۰۱




• شجاعی طباطبایی از جایزه صهیونیستی سازمان ملل برای کاریکاتور گفت/ همیشه به هنر نگاه بین‌المللی داشتم




• تاکید بر فعالیت‌های فرهنگی در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران

فقر اندیشه در حوزه هنر و ادبیات دامن‌گیر جامعه شده است

عضو هیئت علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس در ادامه بیان کرد: یک کتاب باید نوآور باشد تا نسبت به میراث گذشته یک گام به جلو حرکت کرده باشد. تعداد کتاب‌های تحلیلی و تالیفی در کشور کافی نیست و بیشتر آثار توصیفی و جمع‌آوری است. ‌به نظر می‌رسد فقر اندیشه و تفکر در حوزه هنر و ادبیات دامن‌گیر جامعه شده است؛ متاسفانه در حوزه هنر، تحقیقات کیفی و مطالعات عمیق وجود ندارد و بیشتر آثار ترجمه است. رویکرد ما در نگارش کتاب‌ها بیشتر تاریخی یا توصیفی است و فاقد یک نظریه علمی است تا قادر باشد یک مسیر جدیدی را فرا روی مسائل باز کند.

مولف باید ذهنی مسئله‌مند داشته باشد

نویسنده کتاب «فیلسوفان و هنر» در پایان با اشاره به اهمیت پاسخگویی به نیاز جامعه و حل معضل کشور، خاطرنشان کرد: ما هنر را مجموع تکنیک‌های صرف می‌دانیم و آن را مصادف با مهارت صرف تلقی می‌کنیم؛ بنابراین اگر پرسش‌های عمیقی را در آثار خود بگنجانیم در نتیجه پاسخ‌های نو و جدیدی هم دریافت خواهیم کرد. مولف باید ذهنی مسئله‌مند داشته باشد. وقتی بتوانیم در علوم مختلف از جمله هنر مسئله تعریف کنیم که این مسائل توانایی پاسخگویی به نیازهای جامعه و حل معضلات کشور را داشته باشد در واقع خود را برای آینده آماده می‌کنیم.

انتهای پیام/۱۱۰/