افزایش خواص درمانی داروی ضدالتهاب با استفاده از حامل‌های نانوساختار در دانشگاه سمنان

به گزارش گروه علم و فناوری آنا به نقل از ستاد ویژه توسعه نانو، در طی سال‌های گذشته تلاش‌های بسیاری در جهت معرفی سیستم‌های دارورسانی نوین به‌منظور رهاسازی کنترل‌شده داروها در عضو تحت درمان انجام گرفته است. حامل‌ها یکی از ارکان اصلی سیستم‌های دارورسانی هستند. از این ‌رو نحوه عملکرد آنها در میزان بازدهی درمانی دارو بسیار تأثیرگذار است. تاکنون حامل‌هایی از جنس‌های مختلف پلیمر، گرافن، پروتئین و سیلیکا معرفی شده‌اند که هرکدام مزایا و معایبی دارند.

دکتر مردعلی یوسف پور، محقق این طرح، ضمن معرفی سیلیکات متخلخل به‌عنوان یک حامل ارزان، غیرسمی و زیست سازگار و همچنین داروی ایپوپروفن به‌عنوان یک داروی ضد درد و التهاب، هدف از انجام این طرح را این‌گونه تبیین کرد: «در این پژوهش به بررسی تأثیر اصلاح سیلیکا دارای نانوحفرات در بهبود عملکرد آن به‌عنوان یک حامل داروی ایوپروفن پرداخته شده است».

استفاده از این حامل‌های اصلاح‌شده، علاوه بر افزایش بازدهی فرایند دارورسانی، سرعت این فرایند را افزایش می‌دهد و از عوارض جانبی دارو می‌کاهد.

در این پژوهش از سیلیکا با ساختار سه‌بعدی مکعبی در سیستم دارورسانی استفاده شده است. این ماده دارای حفره‌هایی با مقیاس نانومتری است که مولکول‌های دارو درون این حفرات بارگذاری می‌شوند. به‌منظور افزایش ظرفیت بارگذاری این حامل‌ها، این حامل‌ها به‌وسیله عامل‌های آمینی عامل‌دار شده‌اند. با عامل دار کردن حامل‌های سیلیکائی اندرکنش‌های دارو و این حامل‌ها افزایش یافته و متعاقب آن ظرفیت پذیرش دارو توسط آنها بهبود یافته است.

به گفته این محقق روش سنتز حامل سیلیکاتی هیدروترمال بوده است. سپس این ماده نانومتخلخل توسط روش‌های مشخصه‌یابی از جمله XRD، FT-IR و BET مورد ارزیابی قرار گرفته است. از ترکیب آلی 3-آمینو پروپیل تری اتوکسیلان به‌منظور عامل‌دار کردن سیلیکا نانومتخلخل استفاده شده و در مرحله بعد دارو ایپوپروفن به درون سیلیکای خام و سیلیکای عامل‌دار شده بارگذاری شده است. در نهایت عملکرد این حامل‌ها در جذب و رهاسازی دارو مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفته‌اند.

نتایج نشان داده‌اند که سیلیکای عامل‌دار شده به دلیل برقراری پیوند هیدروژنی بین گروه آمین موجود در دیواره حفرات پایه سیلیکا و گروه کربوکسیل داروی ایپوپروفن، ظرفیت پذیرش داروی بالاتری نسبت به سیلیکای عامل دار نشده از خود نشان می‌دهد.

این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر مرد علی یوسف پور و دکتر سید محمدصادق نوربخش، اعضای هیئت علمی دانشگاه سمنان، مهدی نقی لو، دانش‌آموخته دوره کارشناسی ارشد و زهرا طاهریان، دانشجوی دوره دکترای این دانشگاه است.