۴ پیام درباره توافق ایران و عربستان

گروه سیاست خبرگزاری آنا- خبر توافق نهایی ایران و عربستان برای احیای روابط دو جانبه پس از ۷ سال قطع رابطه و برگزاری مراسم امضای آن در روز جمعه در چین، تحولی است که روایت پشت پرده آن نشان دهنده تغییراتی بزرگ در مناسبات منطقه و رویداد‌های جهانی است.

پیش از این عربستان سعودی درخواست احیای روابط دیپلماتیک با میانجی‌گری چین را مطرح کرد و این درخواست با استقبال و پذیرش ایران مواجه شده بود.

پس از سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به چین مذاکرات فشرده با نمایندگی دبیر شورای امنیت ملی از طرف ایران آغاز شد و امروز توافق نهایی با صدور بیانیه‌ای سه‌جانبه اعلام شد.

نکته قابل توجه در این مذاکرات، حذف آمریکا از جایگاه پدرخواندگی روابط کشور‌های منطقه و نقش فعال دو کشور به‌علاوه چین در احیای روابط میان ایران و عربستان است.

**روایت شمخانی از توافق ایران با عربستان

«علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی پس از امضای بیانیه مشترک سه‌جانبه میان جمهوری اسلامی ایران، پادشاهی عربستان سعودی و جمهوری خلق چین در پکن گفت: سفر بهمن‌ماه «آیت‌الله رئیسی» به چین و گفتگوی آقای «شیء جین پینگ» رئیس جمهور چین با رئیس جمهور کشورمان، بستر شکل‌گیری مذاکرات جدید و بسیار جدی میان هیأت‌های ایران و عربستان سعودی را فراهم کرد.

وی گفتگو‌های انجام شده میان دو کشور را صریح، شفاف، همه‌جانبه و سازنده عنوان کرد و افزود: رفع سوءتفاهم‌ها و نگاه رو به آینده در روابط تهران-ریاض، قطعاً توسعه ثبات و امنیت منطقه‌ای و افزایش همکاری کشور‌های حوزه خلیج فارس و جهان اسلام را برای مدیریت چالش‌های موجود به‌دنبال خواهد داشت.

دبیر شورای عالی امنیت ملی از نقش سازنده جمهوری خلق چین در خصوص حمایت از توسعه روابط کشور‌ها که لازمه‌ی رفع چالش‌ها و افزایش صلح و ثبات و ارتقا همکاری‌های بین‌المللی است، قدردانی کرد.

شمخانی، ۵ دور مذاکره اولیه انجام شده با عربستان سعودی که به میزبانی عراق و عمان انجام شد را در دست‌یابی به توافق نهایی، مؤثر ارزیابی کرد و از تلاش این دو کشور نیز در این خصوص سپاس‌گزاری نمود.

دولتی‌ها هم بعد از انتشار این خبر که بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های داخلی و خارجی پیدا کرد، پیرامون چشم اندازی جدیدی که بین تهران و ریاض ترسیم شد اعلام موضع کردند.

«محمد جمشیدی» با بیان اینکه سیاست همسایگی آیت‌الله رئیسی بار دیگر جواب داد و در مذاکرات وی با آقای شی در پکن، ابتکار‌های سازنده منطقه‌ای مطرح شد که اینک به ثمر نشسته است، تصریح کرد: سیاست همسایگی و اوراسیاگرایی، هم باعث تقویت همکاری‌های اقتصادی و هم گسترش ثبات و برادری و امنیت درون‌زا بدون مداخله [عناصر]خارجی می‌شود.

**نزدیکی تهران و ریاض به نفع منطقه است

«سپهر خلجی» رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت هم در این خصوص تأکید کرد: بن‌بست هفت ساله در روابط ایران و عربستان و توافق صورت گرفته بین دو کشور، با تدبیر آیت‌الله رئیسی و نشست سه‌جانبه ایران، چین و عربستان در پکن گشوده شد.

«علی بهادری‌جهرمی» سخنگوی دولت نیز در توییتی نوشت: سیاست همسایگی دولت سیزدهم، پروژه غربی - عبری انزوای ایران را به حاشیه راند: توافق تاریخی ایران و عربستان در چین، پس از سلسله مذاکرات کاملا آسیایی، مناسبات منطقه را تغییر می‌دهد.
وی افزود: امنیت و اقتصاد غرب آسیا را ملت‌ها و دولت‌های غرب آسیا می‌سازند، بدون دخالت خارجی.

به هرحال این نکته حائز اهمیت است که روابط ایران و عربستان قطعا به نقع بازیگران منطقه خواهند بود؛ «کامران کرمی» کارشناس مسائل عربستان ضمن بیان این مطلب، می‌گوید: حال که دو کشور به این جمع بندی رسیدند که بتوانند با همکاری تا حدی مدیریت روابط خود را دنبال کنند، قطعا سود آن عاید کشور‌ها و بازیگران منطقه‌ای خواهد بود.

همین موضوع نیز از سوی سکاندار دستگاه دیپلماسی کشورمان مطرح شد، «حسین امیرعبداللهیان» روز گذشته دست به توئیت شد و در حساب کاربری خود با بیان اینکه بازگشت روابط طبیعی میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی ظرفیت‌های بزرگی را در اختیار دو کشور، منطقه و جهان اسلام قرار می‌دهد، نوشت: سیاست همسایگی به‌عنوان محور کلیدی سیاست خارجی دولت سیزدهم، با قوت در مسیر درست پیش می‌رود و دستگاه دیپلماسی فعالانه در پس تمهید گام‌های بیشتر منطقه‌ای است.

** ۴ پیام اساسی درباره توافق ایران با سعودی‌ها

حال که فصل جدیدی از همکاری ایران و عربستان آغاز شده باید به تبیین و پیام این توافق مهم پرداخت:

«سعید آجرلو» کارشناس مسائل سیاسی در پاسخ به سوال مطرح شده، به تببین ۴ نکته درباره توافق بین ایران و سعودی‌ها پرداخت و گفت: موضوع نخست شکست براندازان با کوچ اینترنشنال از لندن است. دومین موضوع نیز به ورود چین به معادلات خاورمیانه و ایفای نقش سیاسی که خطری بزرگ برای آمریکا است اختصاص پیدا می‌کند.

وی به حضور دبیر شورای عالی امنیت ملی برای تفاهم این توافق در پکن اشاره می‌کند و می‌گوید: این حضور در سطح حاکمیتی صورت گرفت.

کارشناس مسائل سیاسی در توضیح چهارمین پیام توافق اخیر، تصریح کرد: احیای این روابط ذیل تفاهم سیاسی و موازی تفاهم ایران و آژانس است.

آنچه مشخص است و در مقدمه گزارش هم به آن اشاره شد، شکست سنگین آمریکا در توافقی است که بین دو کشور منطقه صورت گرفت؛ به عبارت دیگر با این توافق آمریکا از مناسبات مهم غرب آسیا حذف شد.

«محمد جواد اخوان» مدیر مسئول روزنامه جوان ضمن بیان این مطلب، گفت: توافق ریاض و تهران در پکن، نشانه‌ای بارز از حل مسائل آسیا در داخل آسیا است.

وی تاکید کرد: دورانی که سرنوشت جهان در دست غرب بود و چشم آبی‌ها برای دنیا تعیین تکلیف کنند دیگر گذشته است.

**خشم صهونیست‌ها از توافق تهران و ریاض

به قدری سرمداران رژیم صهونیستی از توافق صورت گرفته خشم گین شدند که حتی نتوانستند یک روز تحمل کنند، از این رو شب گذشته خبر موضع گیری نخست وزیر سابق رژیم اشغالگر قدس و رئیس کمیته روابط خارجی رژیم صهونیستی نسبت به آغاز همکاری ایران و عربستان رسانه‌ای شد!

«نفتالی بنت» نخست وزیر سابق رژیم صهیونیستی اعتراف کرد: از سرگیری روابط بین تهران و ریاض یک تحول خطرناک به ویژه برای اسرائیل و یک پیروزی سیاسی برای ایران است.

علاوه بر او رئیس کمیته روابط خارجی رژیم صهیونیستی هم گفت: توافق ایران و عربستان برای اسرائیل بسیار بد است.

از سوی دیگر باید به این نکته اذعان داشت که واسطه گری چین برای این توافق عملا به معنای تضعیف مضاعف هژمونی آمریکا در منطقه و نشانه‌های روشن از دوران جدید است به همین جهت طبیعی است که یک شکست بزرگ برای رژیم صهیونیستی و سیاست آمریکا مبتنی بر ایجاد شکاف و اختلاف در منطقه با هدف تضعیف جایگاه جمهوری اسلامی به حساب می‌آید.