طوفان‌ الاقصی و خون‌هایی که حقیقت غزه را روایت کردند

به گزارش گروه پژوهش و دانش خبرگزاری علم و فناوری آنا، بی‌شک فلسطین مسئله اول جهان اسلام و حتی مسئله اول جهان انسان‌ها است، کشوری که این روزها در حال عوض کردن صفحه‌های تاریخ و رقم زدن وقایعی شگفت است. وقایعی عظیم که نه فقط برگ جدیدی در کتاب تاریخ است که شاید بتوان ادعا کرد، صفحه پایانی یک فصل برای گشودن فصلی جدید است؛ اما به راستی این رویداد عظیم چگونه بازنمایی شده است. 

رسانه‌ها چگونه عملیات «طوفان الاقصی» را روایت کرده‌اند و واقعیت غزه را بازنمایانده‌اند؟ روزی یکی از فلاسفه پست مدرن نوشته بود، جنگ خلیج اتفاق نیفتاده است و ما در جهان وانموده زندگی می‌کنیم. در واقع این فیلسوف فرانسوی می‌خواست بگوید جنگ‌ها بیش از آنکه در واقعیت اتفاق بی‌افتند در رسانه‌ها نمود پیدا می‌کنند؛ اما آیا درباره جنگ غزه این موضوع صدق می‌کند؟ رسانه‌ها چگونه بر کشتار جمعی غزه چشم می‌پوشند و یا عملیات بزرگ طوفان‌الاقصی را نادیده می‌گیرند؟ وقعیت هرچه که هست نیاز به واکاوی و تحلیل و بررسی و پژوهش دارد، تا از مجرای آن بتوانیم بیش از پیش عظمت طوفان الاقصی را به نمایش بگذاریم.

دانشگاه آزاد اسلامی اواسط همین هفته‌ همایش بزرگی را با عنوان طوفان‌الاقصی و غزه؛ روایت‌ها و واقعیت‌ها برگزار کرد که به زعم نگارنده قدم بزرگی برای شکل دادن به یک مبنای نظری دقیق در باره واقعیت‌ها و چگونگی روایت کردن طوفان الاقصی و غزه بود. 

چرا عملیات «طوفان‌الاقصی» این اندازه مهم است؟

طوفان‌الاقصی اولین عملیات آفندی نیروهای مقاومت فلسطین -به طور دقیق‌تر، حماس- علیه رژیم غاصب صهیونیستی است. تا پیش از این عملیات‌های فلسطین -حماس و یا جهاد اسلامی و یا گروه‌های دیگر- پدافندی و یا در پاسخ به حملات وحشیانه رژیم غاصب صهیونیستی بوده و یا اگر عملیات‌های آفندی بوده توسط ارتش کشورهای دیگر مثل مصر و سوریه و اردن علیه اسرائیل انجام شده است.

حالا اما از دل یک نوار باریک که سال‌ها تنها سلاحش صبر و سنگ بوده، یک گروه کوچک مقاومت، جنگی با شدت علیه رژیم منحوس صهیونیستی رقم می‌زند. در اینجا حرف از لبنان و حزب‌الله و عراق و سوریه و ارتش‌شان که با هر ضعف و قوتی، دولت و حکومتی پشت سر خود دارند نیست، سخن بر سر یک تشکیلات خودگردان و شاخه نظامی آن است که بعد از سال‌ها مقاومت و صبر و تلاش برای رشد و قوی شدن، حالا به جایی رسیده که می‌تواند با یک نقشه حرفه‌ای و برنامه‌ریزی شده، خواب راحت را از چشمان اسرائیلی‌ها برباید. رژیم صهیونیستی که خیال می‌کرد آخرین قدم‌هایش را برای حذف فلسطین از تاریخ و جغرافیای جهان، با عادی سازی روابط با کشورهای مختلف برداشته است. 

 وقتی به این واقعه در ظرف زمانی موجود نگاه کنیم بیشتر به اهمیت آن پی خواهیم برد. چرا که جز بحث عادی سازی روابط کشورها با رژیم غاصب، شهرک سازی‌های بی حد و حصر صهیونیست‌ها در اراضی اشغالی و در سال‌های اخیر نیز اذهان را آماده‌ می‌کرد تا کم‌کم رژیم جعلی اسرائیل را به عنوان یک کشور جعلی مستقل به جای فلسطین در خاطر بسپرند. در این میان اما طوفان الاقصی ثابت کرد که این خیالی بیش نیست. مقاومت فلسطین نه ضعیف شده و نه مردم آن دست از مبارزه کشیده‌اند.

همایش بین‌المللی «طوفان الاقصی و غزه؛ روایت‌ها و واقعیت‌ها» 

در این همایش مهمان‌هایی چون دکتر طهرانچی (رئیس دانشگاه آزاد اسلامی) و سردار سرتیپ پاسدار علی فدوی (جانشین کل سپاه)، عباسعلی کدخدایی (عضو حقوقدان شورای نگهبان) ناصر ابوشریف (نماینده جهاد اسلامی در تهران) و غلامعلی حدادعادل (مشاور عالی مقام معظم رهبری) و... حضور داشتند. سخنرانی و گفتگوهای این شخصیت‌های فرهنگی و سیاسی طی روزهای گذشته در خبرگزاری آنا به طور کامل پوشش داده شده است.

محور این گزارش اما سخنرانی‌های بعد از ظهر نخستین همایش بین‌المللی «طوفان الاقصی و غزه؛ روایت‌ها و واقعیت‌ها» است، که عموما با رویکردهای علمی پژوهشی سراغ «روایت» و «واقعیت» غزه رفته بودند. 

در نشست بعد از ظهر حمیدرضا مقدم‌فر درباره تحلیل عملکرد رژیم صهیونیستی در رسیدن به اهداف اعلامی، بهروز افخمی درباره بازنمایی صهیونیست‌ها در سریال‌ها و فیلم‌های سینمایی، اکبر نصراللهی درباره راهبردها و رویکردهای رسانه‌ها درپوشش وقایع و فجایع غزه و انسیه خزعلی معاون امور زنان ریاست جمهوری درباره نقش زنان در آینده فلسطین به سخنرانی پرداختند. 

 نصراللهی: روایت برتر با تولیدات جامع، مستدل، مستند، منطقی و اغنایی حاصل می‌شود

اکبر نصراللهی رئیس دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی در سخنانی اظهار داشت: بالابردن اعتماد به نفس و امید در  مردم باید جزو اهداف رسانه‌های مستقل باشد؛ تقویت مقاومت، بازدارندگی، جلوگیری از غلبه روایت صهیونیست‌ها، جلوگیری از تعرض و توسعه فعالیت‌های رسانه‌ای دشمنان و کم‌اثر کردن فعالیت‌های دشمنان مهم‌ترین اهدافی است که باید در این مقطع مورد توجه قرار بگیرد.

این استاد دانشگاه عنوان کرد: نباید بگذاریم روایت صهیونیست‌ها القا شود و ماهم به‌صورت ناخواسته در آن زمین بازی کنیم و فقط تخریب را نشان دهیم؛ نباید فقط به کشته‌ها بپردازیم و از عملیات طوفان الاقصی چیزی نگوییم.

نصراللهی عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین راهبردهایی که رسانه‌های مستقل و رسانه‌های جبهه مقاومت باید مدنظر قرار دهند روایت برتر است؛ علیرغم تمام زحماتی که کشیده شده، ما در روایت اول خیلی موفق نبودیم. اگر صهیونیست‌ها باختند، علل متعددی دارد و ما هم بپذیریم که در روایت اول خیلی موفق نبودیم.

وی خاطر نشان کرد: الان باید سعی کنیم روایت برتر را داشته باشیم و این روایت برتر با تولیدات جامع، مستدل، مستند، منطقی و اغنایی حاصل می‌شود و الان فرصت خوبی است که گروه‌های مستندساز، خبرنگاران، دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه در این زمینه فکر کنند که چگونه می‌شود از غزه و فلسطین و جنایت اسرائیل روایتی جامعی را نوشت و تولید کرد و در بسته‌بندی‌های جذاب انتشار داد.

این کارشناس رسانه گفت: راهبرد دیگر نیز مسئله‌ی حضور است؛ ما باید در دو عرصه باشیم؛ هم رسانه‌ها در میدان باشند و هم در عرصه‌های رسانه‌ای حضور داشته باشیم.

نصراللهی اضافه کرد: ما به دلایل مختلفی در میدان نبودیم، چون رژیم صهیونیستی سانسور بی‌سابقه‌ای اعمال می‌کرد؛ همیشه ایران‌اینترنشنال، بی‌بی‌سی و رسانه‌های دیگر همراه رژیم صهیونیستی بودند ولی رسانه‌های ما نبودند. بخشی از مشکلات ممکن است به خودمان بازگردد و بخشی نیز به محدودیت‌هایی که وجود دارد.

وی ادامه داد: ضمن تقدیر از برخی مواردی که کاری انجام گرفته، باید گفت شاید این اقدامات در میدان اصلی نبوده است. در اولین فرصت باید برنامه‌ریزی شود که خبرنگاران ما در غزه حضور داشته باشند.

مقدم‌فر: طوفان الاقصی نشان داد واقعیت‌ها بر ساخت روایت‌ها اولویت دارد

حمیدرضا مقدم‌فر مشاور فرمانده‌کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت: بسیاری از رسانه‌های بزرگ غربی و سهام‌ بزرگ این رسانه‌ها که در دست غربی‌ها و آمریکایی‌هاست، در اختیار صهیونیست‌ها قرار دارد و این رسانه‌های بزرگ و شناخته‌شده غرب در تکنیک و تاکتیک‌ها یک حرف داشتند و آن این بود که روایت‌ها می‌توانند بر واقعیت‌ها و حقایق غلبه کنند، یعنی سفید را سیاه و سیاه را سفید جلوه دهند و از این طریق افکار عمومی را مدیریت می‌کنند، این همان جنگ شناختی و مدیریت ادراک است که در سال‌های اخیر خصوصاً با آن درگیر بودیم.

وی ادامه داد: در این موضوع، مسئله روایت بسیار مهم است و آنها هم تلاش می‌کنند آنچه را می‌خواهند، بازنمایی کنند و همیشه سؤال بزرگ این بود؛ آیا در بیان روایت‌ها، واقعیات اهمیت‌ دارد یا نه؟

وی با بیان اینکه برساخت روایت‌ها همیشه به‌عنوان یک تکنیک در دست غرب و صهیونیست‌ها بود، افزود: طوفان الاقصی نشان داد واقعیت‌ها بر ساخت روایت‌ها اولویت دارد.

مشاور فرمانده سپاه خاطرنشان کرد: هم در میدان رزم و هم در جنگ روایت‌ها، ما با یک نبرد نامتقارن روبه‌رو هستیم و برابری وجود ندارد؛ در طرف مقابل (رژیم صهیونیستی) مانند تجهیزات نظامی، تا دندان مسلح است و همه فناوری‌های روز به‌خصوص در حوزه نظامی را دارند ولی با این حال شکستشان نمایان است، در جنگ روایت‌ها و جنگ رسانه نیز این عدم تقارن دیده می‌شود.

مقدم‌فر با اشاره به تلاش صهیونیست‌ها برای تغییر روایت‌های میدان نبرد، گفت: آنها همه سعی خود را کردند تا جای ظالم و مظلوم را عوض کنند ولی نتوانستند.

وی یکی از دلایل این ناتوانی را این‌طور عنوان کرد که جبهه طرف مقابل این ظالم‌ها، جبهه حق و عدل بود که سعی کرد حقایق را بگوید و عدالت مهمترین حسن و قبح فطری انسان است.

مشاور فرمانده‌ کل سپاه با اشاره به عملکرد ظالمانه صهیونیست‌ها در کشتار زنان و کودکان، غصب و ویرانی خانه‌های فلسطینی‌ها و انجام بالاترین درجات خشونت، گفت: ما همه این موارد را در جبهه مقابل دیدیم در حالی که آنچه در برابر آنها صف‌آرایی کرد، جبهه عدل بود و کنار آن نیز سنت‌های الهی قرار دارد که قابل تبدیل نیستند، سنت الهی این است که حق و واقعیت باید آشکار شود حتی اگر نامتقارن باشد.

مقدم‌فر با ابراز اینکه تأثیرات در جنگ روایت‌ها کوتاه‌مدت است، تصریح کرد: در جنگ روانی،‌ دروغ می‌گویند، شایعه درست می‌کنند و بزرگ‌نمایی و کوچک‌نمایی صورت می‌گیرد ولی دروغ بعد از مدتی حتماً مشخص می‌شود.

وی با یادآوری تلاش دشمن برای ساخت روایت‌های دروغین از میدان نبرد، خاطرنشان کرد: در همان اولین روزهای نبرد طوفان الاقصی دشمن یک بار دروغ بزرگ سر بریدن کودکان اسرائیلی را توسط یک خبرنگار و یک رسانه برای اولین بار مطرح و سعی کرد با تکیه بر آن، حماس را در دنیا به داعش تشبیه کند اما اصلاً‌ موفق نشدند و ورق در کوتاه‌ترین زمان برگشت و خودشان گفتند که خبرشان اشتباه بود.

این کارشناس سیاسی و رسانه در بخش دیگری از سخنان خود موفقیت بزرگ خبرنگاران جبهه حق در نبرد طوفان الاقصی را مدنظر قرار داد و گفت: این خبرنگاران در عده و عُده و تجهیزات، توان کمتری داشتند اما موفق بودند و دیدیم که نزدیک به 60 شهید خبرنگار تقدیم شد و این یعنی آنها کسانی بودند که حاضر شدند جانشان را برای جبهه حق فدا کنند و این فدا کردن جان برای روشن کردن واقعیت و حقیقت بود.

مشاور فرمانده‌کل سپاه گفت: یکی از فرمایشات مقام معظم رهبری در دیدار با آقای هنیه این بود که "شما و مردم فلسطین استقامت کردید پس طبق سنت الهی پیروز خواهید بود".

مقدم‌فر یکی از موضوعات مهم در زمینه روشنگری درباره رژیم صهیونیستی را پرداختن به صفت نژادپرستانه و آپارتاید آن عنوان کرد که در بیان رهبر معظم انقلاب اسلامی هم وجود داشت.

وی ادامه داد: مسئله آپارتاید موضوعی است که در دنیا یک فهم و ادبیات مشترک درباره‌اش وجود دارد و همه آن را پدیده‌ای قبیح می‌دانند و این آپارتاید رژیم صهیونیستی با آپارتاید آفریقای جنوبی در گذشته هم متفاوت است.

این کارشناس مسائل غرب آسیا افزود: در گذشته، در آفریقای جنوبی مسئله سیاه و سفید مطرح بود ولی در اینجا، صهیونیست‌ها هر قوم و نژاد و طایفه و زبانی غیر از خودشان را در حد حیوان می‌دانند و معتقدند فقط خودشان قوم برتر هستند.

مقدم‌فر گفت: تئودور هرتسل که پدر صهیونیست‌هاست، اصلاً مذهبی نبود و اینها هم نژادپرستی‌شان اصلاً‌ بر مبنای دین و مذهب نیست و برای همین است که بسیاری از یهودیان دنیا و علمای آنها، با صهیونیسم مخالف هستند.

وی تأکید کرد: امروز به‌واسطه اقدامات خبرنگاران و فعالان حاضر در جبهه حق، چهره اصلی این رژیم و از آن مهمتر، حامیانش برای دنیا مشخص شده است، سال‌ها پیش امام خمینی(ره) دراین‌باره روشنگری کرد ولی الآن دیگر همه ماهیت اسرائیل و حامیانش را می‌دانند و چهره واقعی لیبرال‌دموکراسی که با یک روکش زیبا از خودش یک چهره قابل قبول ساخته بود، نمایان شده است و همه آن دست چدنی را که زیر مخمل پنهان شده بود، دیده‌اند.

خزعلی: 70 درصد از شهدای غزه زنان و کودکان بودند اما صدایی از کسی درنیامد

انسیه خزعلی معاون رئیس جمهور نیز در همایش «طوفان الاقصی، واقعیتها و روایت‌ها» حضور داشت و متمرکز بر بحث مقاومت زنان در جنایات فلسطین اظهار داشت: در جنگ غزه با تمام جنایات و وحشی‌گیری‌های رژیم صهیونیستی با صبر و مقامت مردم شاهد نصرت‌های الهی بودیم؛ اگر به تاریخ توجه کنیم مانند جنگ 6 روزه گروهی که می‌خواهد مقاومت کند، خدا نصرت خود را شامل آنها می‌کند.

وی افزود: این لطف در برابر کسانی که حصونی را مانند گنبد آهنین برای خود ایجاد کرده بودند و ابرقدرت‌هایی مثل آمریکا پشتشان بودند شامل حال فلسطینیان شد. رژیم صهیونیستی در حالی که  ادعا می‌کرد آتش بس را قبول نمی‌کند، مجبور شد در برابر خواسته‌های حماس تن دهند و اینها از وعده خداست.

خزعلی با اشاره به اینکه نصرت و یاری خداست که زن فلسطینی را الگو کرده و به او آرامش می‌دهد، افزود: اینکه زن فلسطینی با صبر و آرامش کودک خود را خونین آلود از زیر آوار بیرون می‌کشد و با غرور و صبر آنها را تقدیم راه آرمان فلسطین می‌کند، نشانه یاری و نصرت الهی است. 

معاون رئیس‌جمهور در امور زنان با بیان اینکه فلسطینی‌ها زمانی با سنگ و زمانی با موشک‌های اسراییل مقابله کردند، گفت: همین روحیه بردباری است که زن فلسطینی که از زندان آزاد شده را پر غرور به ادامه مسیر مقاومت هدایت می‌کند.

وی رفتار و صبر زن فلسطینی را  پیامی به کل جهان دانست و گفت: این پیامی به جهان تحت سلطه استکبار است که سازمان ملل آن گونه عمل کرد و هیچ اقدام عملی صورت نداد و فقط در کلام جنایات را محکوم می‌کند.

خزعلی با بیان اینکه 70 درصد از شهدای غزه زنان و کودکان بودند اما صدایی از کسی درنیامد، گفت: دولت‌های غربی از انسانیت و حقوق بشر می‌گویند ولی در برابر کشتار زنان چیزی نمی‌گویند؛ امیدواریم این ایستادگی باعث شود شر کسانی که برای دیگران تصمیم می‌گیرند از سر ملتهای مظلوم برداشته شود.

معاون رئیس‌جمهور در امور زنان تصریح کرد: اگر ایستادگی زنان غزه، ایمان و مقاومت آنها نبود این پیروزهای به دست نمی‌آمد.  

افخمی: دیگر فضایی برای نشان دادن دروغ از جانب صهیونیست‌ها وجود ندارد

بهروز افخمی کارگردان شناخته شده کشور نیز یکی از سخنران‌های همایش بود، افخمی از منظر سینما و هنر سراغ واقعیت‌های غزه رفت: تلاش صهیونیست‌ها در سینمای آمریکا برای جانمایی روایت‌ها و تصورات غلط به جای حقیقت‌ها است.

وی با اشاره به تصورات غلط صهیونیست‌ها در جانمایی تفسیر‌های خیالی و غلط از طریق فیلم‌های سفارشی و رسانه‌ها، عنوان کرد: این فیلم‌ها که با هدف مظلوم نمایی اسرائیلی‌ها و با هزینه‌های فراوان ساخته می‌شد، اما می‌بینیم فروش چندانی نداشته، زیرا مردم حقیقت‌ها را متوجه شده‌اند.

این کارگردان سینما و تلویزیون در ادامه بیان کرد: بعد از گسترش اینترنت دیگر فضایی برای جانمایی روایت‌ها به جای حقیقت‌ها وجود ندارد، زیرا دیگر پنهان کاری جایی نداشته و همه چیز روشن شده است.  

وی جنگ غزه را در سینما و تلویزیون تعیین کننده دانست و گفت: در آینده ما با دنیایی روبه رو خواهیم بود که ساخت فیلم‌ها در جهت نشان دادن جبهه حق هم به سختی صورت خواهد پذیرفت، زیرا فیلم‌های واقعی در فضا‌های مجازی و رسانه‌ها لحظه به لحظه نشان داده می‌شود.

افخمی در پایان با بیان اینکه امروز خبرنگاران با خون‌های خودشان حقیقت‌ها را در غزه نشان می‌دهند، تأکید کرد: دیگر فضایی برای نشان دادن دروغ از جانب صهیونیست‌ها وجود نداشته، زیرا همه به حقیقت‌ها آگاه شده اند.  

این همایش بین‌المللی دوشنبه 6 آذر در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی با مشارکت برخی نهادها، دانشگاه‌ها (دانشگاه امام‌صادق (ع)، دانشگاه امام حسین (ع) و ...)، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، اندیشکده مقاومت، انجمن‌های‌علمی و رسانه‌ها از جمله خبرگزاری‌های آنا، تسنیم، فارس، مهر، ایسنا، ایسکانیوز، روزنامه فرهیختگان، مرکز رسانه‌ای آستان مقدس قدس رضوی، سراج، بنیاد سینمایی فارابی، مرکز بسیج سازمان صدا و سیما و ... برگزار شد.