اثرگذاری دانش‌بنیان‌ها در کشاورزی؛ باید نگران تامین غذا باشیم؟

احمد حق پژوه کارشناس کشاورزی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا گفت: در رابطه با مسائلی که جنگ روسیه و اوکراین در تامین گندم پدید آورده است می‌توانیم بگوییم که مبحث امنیت غذایی صرفا در گرو گندم نیست. همچنین این جنگ محدود چندان تاثیری بر روی زنجیره تامین غذایی دنیا ندارد.

کارشناس کشاورزی ادامه داد: درست است که ما در کشورمان با توجه به ذائقه مردم و الگوی تغذیه، گندم را یک محصول بنیادی برای تامین غذا و امنیت غذایی می‌دانیم، اما حقیقت این است که در دنیا چنین نگرشی به گندم وجود ندارد. همچنین برای اظهار نظر در درمورد مسائل بین المللی باید ببینیم که سازمان‌های مربوطه چه گزارشاتی را در آن مورد منتشر کرده اند. در این مورد نیز ما شاهد هیچ توصیه و شرایط حادی نیستیم.

 حق پژوه تاکید کرد: اگر تولید گندم مازاد در کشور‌های تامین کننده وجود داشته باشد نهایتا راهی بازار‌های بین المللی خواهد شد. توجه به این نکته ضروریست که روسیه تا سال ۲۰۱۶ وارد کننده گندم بود؛ اما هم اکنون این کشور و اوکراین تولید مازاد گندم و با هدف صادرات دارند. پس در هر صورت این مسئله صادرات غلات از روسیه و اوکراین حل شده است و تاثیری بر دنیا نخواهد داشت.

وی تصریح کرد: هم اکنون در کشور‌های پیشرفته دنیا تمهیدات خاصی برای برقراری امنیت غذایی اتخاذ شده است و این گونه نیست که با وقوع یک جنگ و یا اتفاقی تامین غذای دنیا به مخاطره بیفتد. شایان ذکر است که نرخ جهانی گندم در سال جاری نسبت به سه سال گذشته حداکثر ۵ درصد تغییر داشته است؛ همین مورد نشان دهنده شرایط مطلوب در تامین این محصول است.

چرا نباید به دنبال واردات غذا باشیم؟

حق پژوه گفت: در رابطه با تامین غذا از خارج از کشور باید بگوییم که ما به دلیل اینکه توانایی تولید غدای مورد نیاز در داخل را داریم نباید نگاهمان به واردات باشد. بسیاری از کشور‌ها امکان تولید بیش از ۸۰ درصد محصول کشاورزی قابل کشت در کشور ما را ندارند؛ به همین جهت رو به واردات می‌آورند.

وی ادامه داد: توانایی تامین اکثر محصولات اساسی کشاورزی مورد نیاز برای تامین غذای مردم ما در کشورمان وجود دارد و اگر ما به توفیقات آنچنانی نرسیم به سو مدیریت ما در حوزه کشاورزی باز می‌گردد. شایان ذکر است که بسیاری از کشور‌ها حسرت بدترین خاک ما برای کشت را دارند.

کارشناس کشاورزی تاکید کرد: به عنوان مثال عربستان که کشوری با خاک بی فایده برای کشت است، با تعویض خاک و بازیافت آب دریا به شدت در حال انتقال پنجره‌های تولید محصولات کشاورزی از خارج بهداخل کشور خود است؛ به همین جهت بدیهی است ما که کشوری با خاک حاصل خیز و تنوع اقلیم گسترده داریم، نباید به دنبال واردات محصولات کشاورزی بنیادی برای غذا باشیم.

وی تصریح کرد: ما بیشترین تنوع اقلیم در نیم کره شمالی را داریم. خاک و آب و هوا در ایران و زیر ساخت‌های لازم کاملا فراهم است؛ بنابراین می‌توانیم بگوییم که برای خودکفایی در کشاورزی صرفا نیاز به تکنولوژی و مدیریت داریم.

دانش بنیان‌ها و کشاورزی

حق پژوه در خصوص ورود دانش بنیان‌ها به کشاورزی گفت: دانش بنیان‌ها جلوه‌ای از توسعه تکنولوژی هستند و اگر برنامه‌ای بلند مدت برای توسعه کشاورزی داشته باشیم، می‌توانیم با تکیه بر توان فنی دانش بنیان‌ها ضریب تکنولوژی در تولید محصولات کشاورزی را افزایش دهیم.

وی تاکید کرد: برای اثر بخشی دانش بنیان‌ها در زنجیره توسعه باید برنامه‌ای دقیق و همه جانبه برای توسعه داشته باشیم.